Pałac zbudowany został w 1856 roku według projektu Jana Karola Mertschinga. Pierwsza przebudowa miała miejsce w 1865 roku. Aktualną, neorenesansową bryłę, uzyskał w latach 1884–1887 po przebudowie, którą przeprowadził warszawski architekt Edward August Lilpop na zlecenie wdowy po Karolu – Anny Scheibler. Kontrastem dla niej są eklektyczne wnętrza. Wyposażenie pałacu sprowadzono z Berlina, Drezna oraz Paryża. Do najciekawszych pomieszczeń należy ciąg parterowych pomieszczeń w układzie amfiladowym, m.in.: gabinet, sala lustrzana, neomanierystyczna jadalnia, pokój mauretański, neorokokowa sypialnia. W ich wnętrzach znajdują się boazerie, imitacje kurdybanów, wzorzyste tapety i malowidła, cenne piece oraz kredensy, a w gabinecie byłego właściciela cenna – i bardzo droga podówczas – mozaika weneckiego sztukatora Antonio Salviati’ego z 1886 roku, jest to jedyna jego praca w Łodzi. Natomiast nie zachowało się wyposażenie apartamentów prywatnych na I piętrze, poza sztukateriami sufitów, posadzką w łazience oraz częścią oryginalnej stolarki okiennej. Dziś sale wystaw czasowych Muzeum.

Scheiblerowie mieszkali w pałacu do 1932 roku, tj. do czasu przejęcia go przez Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach postępowania sanacyjnego Firmy, która w tym czasie znalazła się na skraju bankructwa. Od stycznia 1933 do września 1939 mieszkał w nim gen. Feliks Maciszewski, prezes Zarządu i dyrektor zarządzający Zjednoczonych Zakładów Przemysłowych Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana w Łodzi, z ramienia największego wierzyciela – BGK.

Podczas II wojny światowej okresowo mieszkał tu Jerzy Scheibler (brat Karola Wilhelma III Scheiblera), członek rady nadzorczej Firmy. Ponadto w latach 1939–1941 część pokoi na I piętrze zajmowali funkcjonariusze łódzkiej policji (Schutzpolizei), możliwe, że mieszkali tu też w latach 1941–1945 wyżsi urzędnicy oddziału łódzkiego Allegemeine Elektrische Gesellchaft (AEG), która ulokowała swoją produkcję w pobliskim budynku fabryki scheiblerowskiej, jednak głównym lokatorem w tym okresie był Wehrmacht.

Po II wojnie światowej, kilka dni po dekrecie o utworzeniu, pałac stał się siedzibą rektoratu Politechniki Łódzkiej (od ok. 24 maja 1945). Pozostał w nim do 1950 roku. W następnych latach mieściły się różne instytucje, a od 1957 do 1990 Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia (w ostatnich latach tylko w pomieszczeniach d. stajni; obecnie budynek administracyjny Muzeum).

Od 1986 roku pałac jest siedzibą jedynego w Polsce Muzeum Kinematografii, którego jednym z cenniejszych zabytków jest XIX-wieczny fotoplastykon z firmy Augusta Fuhrmanna (jeden z czterech zachowanych na świecie), ustawiony w dawnej łaźni pałacowej na I piętrze.

6 października 2006, w gruntowanie przebudowanej wozowni, otwarte zostało kino muzealne, o statusie kina studyjnego, pn. Kinematograf.

W 2015 pałac został uznany pomnikiem historii.



Jego wnętrza niejednokrotnie służyły jako plany filmowe. Po raz pierwszy obszernie zaprezentował je w czarno-białym filmie z 1967 r. pt. Pałace ziemi obiecanej Leszek Skrzydło, reżyser Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi. Atutem filmu jest komentarz oparty na fragmentach Ziemi obiecanej Reymonta w wykonaniu Kazimierza Rudzkiego. Długie ujęcie wnętrza zaprezentował Andrzej Wajda w filmie Ziemia Obiecana.

W innych filmach:

Mansarda (reż. Konrad Nałęcki; 1963)
Pavoncello (reż. Andrzej Żuławski, 1967)
Stawka większa niż życie, odc. IV: Cafe Rose (reż. Andrzej Konic, 1968)
Stawka większa niż życie, odc. VI: Żelazny Krzyż (reż. Janusz Morgenstern, 1968)
Różaniec z granatów (reż. Jan Rutkiewicz, 1970)
Jak daleko stąd, jak blisko (reż. Tadeusz Konwicki, 1971)
Lalka, serial TV, odc. V: Widziadło (reż. Rydszatrd Ber, 1977)
Biały mazur (reż. Wanda Jakubowska, 1978)
Vabank (reż. Juliusz Machulski, 1981)
Czerwone węże (reż. Wojciech Fiwek, 1981)
Między ustami a brzegiem pucharu (reż. Zbigniew Kuźmiński, 1987)
Ludożerca (reż. Łukasz Wylężałek, 1987)
Łabędzi śpiew (reż. Robert Gliński, 1988)
Pożegnanie jesieni (reż. Mariusz Treliński, 1990)
Powrót wilczycy (reż. Marek Piestrak, 1990)
Podroż na wschód (reż. Stefan Chazbijewicz, 1994)
Inland Empire (reż. David Lynch, 2006; tylko elewacja północna)
Shirley (reż. Jonathan Desoindre, 2009)
Nie ten człowiek (reż. Paweł Wendorff, 2009)
Złodzieje serc (reż. Piotr Gralak, 2010)
Przez 13 lat, od 1979, z przerwą na stan wojenny, był tu realizowany autorski program Iwonny Łękawy – „Zbliżenia, czyli to i owo o filmie” oraz programy „Klapsik” i „FILMówka”.




Opis skopiowano z wikipedii.
Zdjęcia: Olchasosna, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons