Unicka cerkiew św. Jana Teologa została wzniesiona w 1740, a dziewięć lat później uposażona przez Antoninę Kobielską. Sto lat później przeszła gruntowny remont, natomiast w 1864 wzniesiono przy niej wolno stojącą dzwonnicę. Wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w 1875 miejscowa parafia została włączona do eparchii chełmsko-warszawskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. W związku ze zmianą wyznania świątynię przebudowano, wznosząc cebulaste kopuły i dobudowując wieżyczki.

W 1925 cerkiew w Bublu Starym została przekazana parafii neounickiej. 30 czerwca tego roku wizytę w świątyni złożył biskup siedlecki Henryk Przeździecki, jeden z głównych organizatorów neounii. Mieszkańcy wsi, którzy przybyli na spotkanie z nim, negatywnie odnieśli się do projektu przybycia do wsi kapłana katolickiego obrządku wschodniego i wyrazili chęć pozostawania przy prawosławiu. W końcu lat 20. XX wieku należało do niej 70 osób, w połowie następnej dekady liczba ta spadła do 40. W dwudziestoleciu międzywojennym prawosławni z Bubla Starego kilkakrotnie usuwali neounitów ze świątyni, po czym była ona zwracana parafii katolickiej. Pracę duszpasterską wśród ludności prawosławnej prowadził hieromnich Józef (Fedorczuk) z monasteru w Jabłecznej, jako duchowny nieetatowy. W 1938 prawosławni ponownie przejęli cerkiew w Bublu Starym i użytkowali ją do 1944. W wymienionym roku parafię neounicką restytuowano, lecz istniała ona tylko przez dwa lata. W 1946 świątynię przekształcono w kościół rzymskokatolicki, filię parafii w Gnojnie. Po 1966 z architektury budynku usunięto elementy bizantyjsko-rosyjskiej wprowadzone po 1875: wieżyczki i cebulaste kopułki. W latach 80. XX wieku obiekt przeszedł kapitalny remont.

Świątynia w Bublu Starym jest wzniesiona z drewna, na podmurówce. Jest to budowla konstrukcji wieńcowej, szalowana, trójdzielna, z prostokątną (zbliżoną do kwadratu) nawą, prostokątnym przedsionkiem i również prostokątnym pomieszczeniem ołtarzowym. Do prezbiterium przylegają dwie zakrystie. Nad przedsionkiem znajduje się chór muzyczny wsparty na dwóch słupach. Nawę budynku kryje pozorne sklepienie zwierciadlane. Okna kościoła w nawie i przedsionku są półkoliste, w nawie zdwojone, zaś w prezbiterium - prostokątne, ozdobnie obramowane. Nad nawą znajduje się czteropołaciowa kopuła zwieńczona ośmioboczną latarnią z hełmem i krzyżem. Dachy nad prezbiterium i przedsionkiem są dwuspadowe, natomiast nad zakrystiami - pulpitowe. Na zachód od kościoła, w obrębie terenu świątyni, położona jest dwukondygnacyjna dzwonnica o konstrukcji słupowo-ramowej, na planie kwadratu i ośmioboczna w górnych partiach, z prostokątnymi otworami.

We wnętrzu kościoła znajduje się neobarokowy ołtarz główny powstały w 1924, być może z użyciem starszych, XVIII- i XIX-wiecznych elementów. W polu głównym ołtarza znajduje się wizerunek maryjny, w antependium obraz Ostatniej Wieczerzy. W ołtarzu znajdują się ponadto rzeźby świętych Piotra i Pawła z XIX w. Ołtarz ujęty jest parą korynckich kolumn, wieńczy go odcinkowy naczółek z promienistą glorią dekorowaną główkami puttów. Poza ołtarzem głównym w kościele znajdują się również dwa ołtarze boczne, powstałe w tym samym okresie. Znajdują się w nich ikony Chrystusa Pantokratora i św. Jana Teologa powstałe po 1875; druga była pierwotnie ikoną patronalną w niezachowanym ikonostasie cerkwi w Bublu. W kościele znajduje się również neobarokowy konfesjonał z XX w., XIX-wieczny obraz Trójcy Świętej oraz sześć lichtarzy z tego samego stulecia (cztery z początku stulecia i dwa z końca).






Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Ivonna Nowicka, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons