Pierwszy kościół na miejscu obecnie istniejącej świątyni został ufundowany około 1465 przez biskupa Jana Łosowicza. Na początku XVII w. obiekt ten przejęli, krótko po przybyciu do Janowa Podlaskiego, dominikanie. W 1667 świątynia uległa całkowitemu zniszczeniu w pożarze. Nowy kościół został wzniesiony w latach 1790–1801; według innej wersji dokonano wówczas jedynie odbudowy i rozbudowy zniszczonego wcześniej obiektu sakralnego. W 1841 i 1853 budynek był remontowany i ponownie powiększany, a do wnętrza wstawiono dwa ołtarze boczne. Teren otaczający kościół służył jako cmentarz.

W 1867 władze rosyjskie nakazały przekazanie kościoła unitom i jego adaptację na potrzeby obrządku wschodniego. Janowska parafia unicka korzystała do tej pory z drewnianej cerkwi wzniesionej w 1793 na miejscu starszej świątyni zbudowanej w 1500 jako prawosławna. Wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej cerkiew unicka w Janowie została przemianowana na prawosławną. Po tym wydarzeniu częściowo przebudowano obiekt w stylu bizantyjsko-rosyjskim, a przed wejściem na teren świątyni wzniesiono bramę-dzwonnicę. Cerkiew prawosławna istniała w dawnym kościele do 1915, gdy po wyjeździe Rosjan z Janowa Podlaskiego i wkroczeniu do miasta wojsk niemieckich w budynku urządzono szpital polowy, a następnie magazyn zboża.

W 1918 obiekt został zrewindykowany na rzecz Kościoła rzymskokatolickiego. Po wojnie polsko-bolszewickiej w sąsiedztwie kościoła, na terenie nieistniejącego już cmentarza, pochowano polskich żołnierzy poległych pod Cieleśnicą. W okresie międzywojennym w kościele odbywały się, obok łacińskich, także nabożeństwa neounickie.

W latach 2000 i 2005 obiekt był remontowany. Obecnie pozostaje nieczynny, ze statusem kaplicy dojazdowej parafii Trójcy Świętej w Janowie Podlaskim.

Kościół wzniesiony został na planie prostokąta z cegły w stylu klasycystycznym. Jest orientowany i częściowo podpiwniczony, z kryptami. Okna świątyni zamknięte są półkoliście; te w prezbiterium są mniejsze od tych w nawie. Fasadę obiektu zdobi dwukolumnowy portyk toskański oraz trójlistny szczyt. Dach kościoła jest dwuspadowy. Brama-dzwonnica, zbudowana w czasie przebudowy obiektu na prawosławną cerkiew, jest również ceglana i otynkowana, z dolną kondygnacją na planie prostokąta i górną kwadratową. Na fasadzie dzwonnicy widoczna jest płycina z fryzem kostkowym. Całość wieńczy dach hełmowy z krzyżem.






Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Paweł Oleszczuk, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons