Poza pełnieniem funkcji siedziby organizacyjnej budynek był miejscem spotkań Polaków w niemieckim Górnym Śląsku, dyskusji i rozmów prowadzonych po polsku, zabaw i śpiewu. Było tam gwarno i rojno jak w ulu, stąd nazwa „Ul”.

Budynek został wzniesiony pod koniec XIX wieku, około 1880 roku, działał jako restauracja. Później dobudowano do niego nieistniejącą obecnie dużą salę widowiskową. W 1910 roku całość została nabyta przez drogistę Michała Wolskiego. Od tego czasu w budynku odbywały się przedstawienia, uroczystości i zebrania, przygotowywano tu również działania zbrojne w I powstaniu śląskim.

W 1921 roku Wolski sprzedał Ul. Po 1922 roku działalność Towarzystwa Ul została zawieszona.

Budynek nadal mieścił restaurację, przez jakiś czas należał do niemieckich komunistów. Mieściła się w nim również hitlerowska siedziba związków zawodowych, a od 1938 roku – kino, po adaptacji sali widowiskowej.

Kino zostało spalone przez Sowietów w 1945 roku. Po II wojnie światowej w części budynku znajdowało się przedszkole.

W 1978 roku właścicielem Ula zostało Muzeum Górnośląskie w Bytomiu.

Na tej samej działce znajdowały się oprócz ocalałego budynku jeszcze zabudowania gospodarcze oraz restauracja ze sceną o wymiarach 14×7 m. Siedziba organizacji: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” (w latach 1910–1921), Związek Towarzystw Polek, Zjednoczenie Zawodowe Polskie, Polskie Kółko Graficzne, chórów „Halka” i „Jedność”, teatru amatorskiego (wystawił m.in. „Kordiana” J. Słowackiego i „Królową Jadwigę” St. Wyspiańskiego). W okresie powstań śląskich według przekazów w „Ulu” odbierano przysięgę od powstańców.






Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Adrian Tync, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons