Budynek Filharmonii Pomorskiej wzniesiono w stylu narodowym, obowiązującym w latach 40. i 50. XX w., będącym kompilacją funkcjonalizmu, klasycyzmu, renesansu, baroku i rokoka. W architekturze zewnętrznej ujawnia się zwłaszcza klasycyzm, którego powaga i umiar miały obrazować społeczną doniosłość instytucji. Pomysłodawcą i skutecznym realizatorem budynku był dyrektor filharmonii Andrzej Szwalbe. 24 marca 1953 roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w porozumieniu z Centralnym Zarządem Oper, Filharmonii i Instytucji Muzycznych w Warszawie podjęło uchwałę w sprawie budowy gmachu. Wstępne założenia urbanistyczne przygotował zespół pod kierunkiem inż. arch. Jana Kossowskiego. Spośród możliwych lokalizacji wymieniano: park Ludowy, park Jana Kochanowskiego, plac Kopernika, skwer Leszka Białego. Ostatecznie wybrano teren byłych kortów tenisowych przy ul. Słowackiego. Spośród jednostek biorących udział w konkursie na projekt budynku (2 zespoły z Warszawy, 2 zespoły z Bydgoszczy, jeden z Gdańska) wygrał Miastoprojekt Bydgoszcz. Jury przewodniczył prof. Piotr Biegański, współtwórca odbudowy Starego i Nowego Miasta w Warszawie. Wybrany do realizacji projekt przypominał kostiumem zewnętrznym odbudowywaną w stolicy Filharmonię Narodową. Na czele zespołu architektów stanął arch. Stefan Klajbor, konstruktorem został inż. arch. Bogdan Piestrzyński, a akustykę wnętrza zaprojektował Witold Straszewicz z Politechniki Warszawskiej. Prace budowlane rozpoczęto się w lutym 1954 roku. Kierownikiem budowy był inż. Zbigniew Arciszewski, absolwent Politechniki Gdańskiej. Oprócz zawodowych ekip budowlanych, w pracach brali udział społecznie kolejarze i harcerze. Budowa była finansowana ze Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy, na który masowo wpłacali pieniądze ówcześni bydgoszczanie. Dwukrotnie plac budowy w Bydgoszczy odwiedzała delegacja radzieckich budowniczych Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie (wrzesień 1954, styczeń 1955). Budynek wzniesiono i wykończono całkowicie z polskich materiałów budowlanych, przy pomocy polskiej myśli technicznej i siły roboczej. Wystrój wnętrza zaprojektował zespół plastyków toruńskich (Stefan Zarębski, Józef Kozłowski, Józef Kowalczyk). Boazerie przygotowały Bydgoskie Fabryki Mebli, balustrady – Kuźnia Artystyczna z Gdańska, żyrandole - huta szkła w Szklarskiej Porębie W trakcie realizacji zrezygnowano natomiast z dekoracyjnych fryzów i z rzeźb. Szczególną uwagę przyłożono do prac nad akustyką sali koncertowej. Wnętrze głównej sali otrzymało amfiteatralne nachylenie. Nad estradą umieszczono reflektory akustyczne, na tylnej ścianie pryzmy, a cale wnętrze wyłożono boazerią celem uzyskania wyrównanego czasu pogłosu w całym zakresie częstotliwości. Uzyskane efekty akustyczne sali zadziwiły nawet fachowców. W liście do ówczesnego Ministra Spraw Zagranicznych Adama Rapackiego Andrzej Szwalbe wyraził się na ten temat następująco: „Akustykę zdołaliśmy osiągnąć naprawdę doskonalą. Nie powstydzimy się jej przed Wschodem ani Zachodem [...]”. Gmach oddano do użytku w stanie surowym jeszcze w 1955 r., a prace wykończeniowe ukończono jesienią 1958 roku. 15 listopada tego roku odbył się koncert inauguracyjny z udziałem Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej. Budynek posiada wymiary 35 x 45 m i wysokość 18 m. Pięcioosiowa elewacja frontowa posadowiona jest na cokole. W części centralnej przez dwie kondygnacje przechodzi zdwojona kolumnada, połączona w dolnej części odcinkami tralkowej balustrady. Elewacje zwieńczone są gzymsem, nad którym znajduje się attyka z ażurowymi ściankami. Przy wszystkich elewacjach występują tarasy ze schodami. We wnętrzu znalazły się dwie sale koncertowe - główna im. Artura Rubinsteina z 924 miejscami (obecnie 880) i kameralna im. Mikołaja Zieleńskiego ze 195 miejscami (obecnie 150). Główna sala koncertowa obejmuje przestrzeń wysokości dwóch kondygnacji. Jeszcze w latach 50. XX w. połączono ją bezpośrednio z bydgoską Rozgłośnią Polskiego Radia; można z niej przekazywać nagrania zarówno kameralne, jak też koncerty wielkiej orkiestry symfonicznej wraz z chórem, w liczbie około 300 osób. Przed elewacją frontową i tylną ustawiono rzeźby: Fryderyka Chopina, Ignacego Jana Paderewskiego, Henryka Wieniawskiego i Karola Szymanowskiego. Filharmonia Pomorska posiada duże zbiory dzieł sztuki, które są wystawione na korytarzach oraz w foyer. Wśród eksponowanych zbiorów znajdują się trzy grupy: rzeźba, malarstwo i grafika oraz tkanina artystyczna. Galeria Portretu Kompozytorskiego stanowi przegląd współczesnej twórczości rzeźbiarskiej. Znajdują się tu prace takich autorów jak: Adam Myjak, Jan Kucz, Kazimierz Gustaw Zemła, Barbara Zbrożyna, Marian Konieczny, Alfons Karny, Ryszard Wojciechowski, Michał Kubiak. Wśród sportretowanych artystów znajdują się m.in. Fryderyk Chopin, Ignacy Jan Paderewski, Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Ludomir Różycki, Józef Koffler, Artur Malawski, Bolesław Szabelski, Witold Małcużyński, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki, Artur Rubinstein, Tadeusz Baird, Stefan Kisielewski, Krzysztof Penderecki, Witold Lutosławski. W bocznych foyer na I piętrze Filharmonii znajdują się obrazy i grafika współczesnych polskich autorów (Jerzego Nowosielskiego, Zdzisława Beksińskiego, Jana Tarasina, Władysława Hasiora i innych). Galeria gobelinów wyróżnia FP wśród innych filharmonii w kraju i za granicą. Kolekcja obejmuje około 30 tapiserii tkanych w tradycyjnej manufakturze (Gdańsk, Zakopane), realizowanych według założeń Andrzeja Szwalbe od 1983 do 1992 roku. Przygotowywali je m.in. Mieczysław Olszewski, Kiejstut Bereźnicki, Kazimierz Ostrowski, Jerzy Zabłocki, Tadeusz Brzozowski, Kazimierz Śramkiewicz. Kolekcja tworzy 5 cykli tematycznych: Koncert Polski (I, zdobi foyer główne i przedstawia historyczne aspekty dziejów Polski), Harmonia Sfer i Mare Nostrum (II), Rośliny i Zwierzęta (III), Koncert Zapustny (IV), Groteski (V). Pierwsze tapiserie o wymiarach 4 x 2,5 m, zaprojektowane przez gdańskich artystów, zawisły na ścianach foyer w 1983 r. Część kolekcji ozdabiała polski pawilon podczas wystawy Expo 1992 w Sewilii. Kolekcja fortepianów Filharmonii Pomorskiej obejmuje 54 instrumenty. Są to zabytkowe fortepiany, głównie z XIX wieku, pianina, klawikord, pianola i harmonikord, pochodzące z Paryża, Berlina, Lipska, Petersburga, Londynu, Wiednia, Kolonii, Rygi, Stuttgartu, a także Warszawy, Krakowa, Gdańska, Wrocławia, Kalisza i Bydgoszczy. Zakupy tych instrumentów rozpoczęto już w 1970 r., za sprawą dyrektora Andrzeja Szwalbe. Pierwszym instrumentem był fortepian skrzydłowy, wyprodukowany około 1875 r. w firmie Gebauhr w Królewcu. Dziesięć fortepianów zakupiono w 1978 r., a kolejnych 20 w latach 1980-1983. Najstarszym eksponatem jest stołowy fortepian dziecięcy, wyprodukowany przez zakład Nurnberga Amberberga w Wiedniu około 1800 r. W kolekcji znajduje się również instrument z 1890 r., który społeczeństwo podarowało kompozytorowi Zygmuntowi Noskowskiemu. Do eksponatów należą m.in.: paryski harmonikord, angielska pianola, fortepiany stołowe o wyglądzie skrzyni oraz pięciopedałowy fortepian posiadający rejestr janczarski (bęben i dzwonki). Do 1985 r. część eksponatów wystawiana była na terenie Filharmonii Pomorskiej. Następnie fortepiany przewieziono do sali balowej pałacu w Ostromecku, jednak z powodu remontu pałacu składowano je w magazynach. W 1999 r. przygotowano niezrealizowaną dotąd koncepcję ekspozycji zbiorów w muzeum instrumentów muzycznych w Bydgoszczy. Kolekcja klawesynów powstała w 1976 r. z inicjatywy dyrektora Andrzeja Szwalbe. Inspiracją dla stworzenia kolekcji była działalność zespołu Capella Bydgostiensis, który specjalizował się w grze na instrumentach muzyki dawnej. Początkowo sprowadzono z USA cztery klawesyny, będące kopiami instrumentów historycznych: francuskich i flamandzkich z XVI-XVIII wieku. Były to pierwsze w Polsce w latach 70. klawesyny w takiej liczbie i różnorodności zgromadzone w jednym miejscu. W latach 80. na instrumentach tych grywali klawesyniści z całej Polski, dokumentując swe nagrania m.in. w Polskim Radiu. Później w ślady Filharmonii Pomorskiej poszły inne placówki muzyczne w kraju. Bydgoska kolekcja zapoczątkowała nową erę wykonawczej praktyki klawesynowej w Polsce. Opis skopiowano z wikipedii.