Jest to jezioro rynnowe. Jezioro ma kształt wydłużony, z rynną ukierunkowaną południkowo; jego południową część stanowi poszerzone koryto dopływającej od południa Obry. Linia brzegowa jeziora jest słabo rozwinięta; zdecydowanie największą część stanowi brzeg płaski, bagnisty, znajdujący się przy wschodniej i północnej stronie.

W zlewni całkowitej (z jeziorem: 1290,7 km²) przeważają użytki rolne. Zlewnię bezpośrednią stanowią w większości lasy i tereny zakrzewione (około 60 proc.), pozostałą część zajmują zabudowania i grunty orne oddzielone od jeziora szerokim pasem trzcin.

Drugim, większym dopływem zbiornika jest rów bez nazwy, dopływający ze wschodu od strony miejscowości Perzyny. W północnej części jeziora znajduje się także kilka rowów, zaliczanych do odpływów z jeziora: rowy miejskie I i II płynące na północny wschód oraz rów bez nazwy z okolic tzw. Dąbek (okolice zajazdu "Pod Dębami"), odpływający na północ. W pobliżu rowów prowadziła prace Kopalnia Kredy Jeziornej i Torfu w Zbąszyniu.

Jezioro Zbąszyńskie należy do typu jezior sandaczowych, czyli płytkich, z brzegami gęsto porośniętymi trzciną i nieco słabiej rozwiniętymi łąkami podwodnymi. Na jeziorze prowadzona jest gospodarka rybacka.

Jezioro wykorzystywane jest zarówno do rekreacji pobytowej, jak i do uprawiania sportów wodnych. W sezonie przewija się tu około 25 tysięcy osób. Indywidualna zabudowa letniskowa jest nieliczna, rozproszona. Przez jezioro przebiega szlak kajakowy, są tu doskonałe warunki do żeglowania. W Zbąszyniu funkcjonuje plaża miejska z kąpieliskiem, wypożyczalnią sprzętu pływającego i campingiem.





Opis skopiowano z wikipedi.
fot. Borys Kozielski, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons