Kościół został wzniesiony z czerwonej cegły w stylu neogotyckim, na planie krzyża łacińskiego. Posiada dwuwieżową fasadę, dwie mniejsze wieżyczki po bokach prezbiterium, a także wieżyczkę na sygnaturkę na skrzyżowaniu naw. Kościół jest trójnawowy w układzie bazylikowym z transeptem, z wnętrzem dzielonym przez cztery pary filarów, podtrzymujących sklepienie. W 1904 roku przed kościołem postawiono figurę Matki Bożej Niepokalanie Poczętej.

27 grudnia 1992 roku abp Stanisław Nowak podniósł kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła do godności kolegiaty i ustanowił przy niej Kolegiacką Kapitułę Zawierciańsko–Żarecką.
22 czerwca 1997 roku na placu kościelnym, odsłonięto pomnik papieża Jana Pawła II.
Od 29 czerwca 2009 świątynia posiada godność bazyliki mniejszej.
W 2010 roku świątynię wpisano do rejestru zabytków.





Zdjęcia: Piotr Biegus, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons