W pierwszych latach XIX w. na terenie byłego ośrodka arian został wybudowany dwór, najprawdopodobniej przez hr. Teodora Lanckorońskiego z Brzezia h. Zadora. Z początkiem XX w. przeszedł on na blisko 75 lat w posiadanie rodziny Vayhingerów, co zostało udokumentowane aktem kupna całej posiadłości przez polityka i notariusza tarnowskiego Adolfa Vayhingera w 1907 r. Jego syn, Stanisław, utrzymywał kontakty towarzyskie z właścicielami majątku Meysnerów w pobliskich Charzewicach, gdzie od 1911 r. dziedziczką została córka Jacka Malczewskiego, Julia. Poprzez tę znajomość dwie siostry Jacka, Bronisława i niedawno owdowiała Helena Karczewska, wynajęły w 1919 r. kilka pokoi w lusławickim dworze, gdzie odwiedzał je czasem ich brat, Jacek Malczewski, a od roku 1923 do 1926 zamieszkał z nimi na stałe. Urządził tutaj swoją pracownię, a także zorganizował szkółkę malarską dla utalentowanych dzieci wiejskich. Po wojnie w wydzierżawionej części dworu znajdował się magazyn nawozów sztucznych (w rozdz. Dwór z obrazów Malczewskiego) do chwili, kiedy Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krakowie w 1948 r. uznał budynek jako obiekt zabytkowy. W latach 1952–1955 była tutaj urządzona Izba Porodowa, którą prowadził zakliczyński lekarz, dr Stanisław Mroczkowski. W tym czasie właścicielem dworu był wnuk nabywcy – Adolfa Vayhingera, notariusza z Tarnowa, również Adolf. Od 1959 roku współwłaścicielami połowy dworu zostali dr Stanisław i Natalia Mroczkowscy. W latach 60. do początku lat 70. mieściła się tutaj również ochronka. W otaczającym dwór parku znajduje się lamus z XVII w. oraz mauzoleum Fausta Socyna z 1936 r. W 1975 r. dwór kupili w całości Krzysztof i Elżbieta Pendereccy.


W latach 1976–2020 w odrestaurowanym dworze mieszkał kompozytor Krzysztof Penderecki, który organizował tam coroczny międzynarodowy festiwal muzyczny, a w 5-hektarowym parku dworskim założył arboretum z ponad 1500 gatunków drzew i krzewów z całego świata (posiadłość nie jest udostępniona zwiedzającym). Krzysztof Penderecki założył tam również międzynarodową akademię muzyczną Europejskie Centrum Muzyki, której oficjalne otwarcie nastąpiło 21 maja 2013.





Opis skopiowano z wikipedi.
fot. Arianus, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons