Świątynia została wzniesiona w latach 1465 - 1466 i ufundowana przez rodzinę Koniecpolskich herbu Pobóg jako część zespołu klasztornego ojców Paulinów. Pomimo rozbudowy w stylu barokowym, wykonanej w XVII wieku, kościół zachował gotycką bryłę architektoniczną a we wnętrzu zachowały się cenne, gotyckie dzieła sztuki.

Świątynia została zbudowana na miejscu starego kościoła drewnianego. Pierwotnie miała formę gotycką, następnie została przebudowana w stylu barokowym. Budowla jest jednonawowa, orientowana, posiada wydłużone prezbiterium zamknięte wielobocznie i oszkarpowane od zewnątrz.

14 czerwca 2010 r. arcybiskup częstochowski Stanisław Nowak wydał dekret ustanawiający świątynię sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Pani Wielgomłyńskiej.

Jednym z najcenniejszych zabytków zachowanych do dnia dzisiejszego we wnętrzu kościoła jest późnośredniowieczna płyta nagrobna Koniecpolskich z 1475 roku wykonana z brązu, a należąca do najcenniejszych tego typu zabytków w Polsce.

Cennymi zabytkami są także: murowana mensa z antepedium z pięcioma ostrołukowymi wnękami, które są wypełnione przez maswerki, rozety oraz herby Pobóg, Starykoń i Dąbno, późnogotycki portal ozdobiony ornamentem geometrycznym i napisem "Jezus" oraz kamienna, gotycka chrzcielnica, wykonana w 2. połowie XV wieku, ozdobiona licznymi ornamentami i herbami.

Ciekawymi zabytkami należącymi do wyposażenia świątyni są również: pełna ekspresji drewniana i polichromowana Pieta, wykonana na początku XV wieku, portret trumienny namalowany na blasze z 1660 roku oraz obrazy z XVIII wieku - jeden z nich jest zapewne dziełem Franciszka Smuglewicza.

Wnętrze kościoła pokrywają imponujące freski autorstwa Gizeli Klaryski i Jerzego Pasternaka, przedstawiające historię klasztoru wielgomłyńskiego i zakonu paulinów.






Opis skopiowano z wikipedi.