Początkowo w latach 1677-1680 była to typowa podmiejska rezydencja magnacka w kształcie dworu polskiego z alkierzami. W latach 1692-1696 środkowa część pałacu otrzymała drugie piętro a wieże pałacowo zwieńczono pałacami. W latach 1720-1728 dobudowano boczne skrzydła.

Po śmierci Sobieskiego w 1696 roku, zgodnie z układem podpisanym w 1699 roku przez jego trzech synów pałac stał się sukcesją Aleksandra i Konstantego.

W 1720 roku Konstanty sprzedał pałac Elżbiecie Sieniawskiej, która w kolejnych latach dokonała rozbudowy pałacu, m.in. poprzez dobudowę bocznych skrzydeł. Po śmierci Elżbiety w 1729 roku dziedziczką została jej córka Maria Zofia Denhoffowa, późniejsza żona księcia Augusta Aleksandra Czartoryskiego. Ta oddała w dożywotnią dzierżawę (tj. do 1733 roku) następcy Jana III, królowi Augustowi II Mocnemu. Kolejną dziedziczką została ich córka Izabela Lubomirska, która działając szeroko na polu artystycznym wzbogaciła pałac o wiele dzieł sztuki oraz wzniosła na terenie dziedzińca nowe budowle.

W 1799 roku właścicielem Pałacu stał się jej zięć Stanisław Kostka Potocki, z którego inicjatywy w 1805 roku w Pałacu powstało jedno z pierwszych polskich muzeów. Obok bogatych zbiorów sztuki europejskiej i dalekowschodniej, w pałacu prezentowano pamiątki poświęcone Janowi III i wspaniałej przeszłości narodowej.

W 1836 roku Potocki na terenie przedpałacowym wzniósł zaprojektowane przez Henryka Marconiego mauzoleum upamiętniające jego rodziców. W 1892 roku pałac przeszedł do rąk Ksawerego Branickiego i pozostał w rodzinie do 1945 roku.

W trakcie przewrotu majowego, 14 maja 1926 roku Stanisław Wojciechowski podpisał w pałacu rezygnację ze stanowiska Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Podczas II wojny światowej Niemcy i Węgrzy zagrabili ok. 80% wyposażenia wnętrz pałacu. Zdewastowali także pałacowy ogród.

Po wojnie pałac został przejęty przez Skarb Państwa i po remoncie oraz rewindykacji znacznej części zbiorów wywiezionych przez Niemców został udostępniony dla zwiedzających w 1962 roku.

Od 1995 roku pałacem i zespołem pałacowo-parkowym zarządza Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.


Architektura pałacu jest oryginalna - jest to efekt połączenia tradycyjnej sztuki budowy ze sztuką europejską. Zachowany wystrój malarsko-rzeźbiarski elewacji i wnętrz pałacu, który w nawiązaniu do antycznej symboliki głosi apoteozę rodu Sobieskich o gloryfikację militarnych sukcesów króla.


W 1965 roku Pałac został wpisany do rejestru zabytków.






Opracowano na podstawie wikipedii.
Zdjęcia: Maksym Kozlenko / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)