W 1641 r. reformaci próbowali osiąść przy kościele św. Wawrzyńca przed Bramą Chełmińską w Toruniu, co spowodowało gwałtowny sprzeciw władz miejskich oraz konkurencyjnego zakonu bernardynów. Dzięki protekcji biskupa chełmińskiego Kaspra Działyńskiego kilka lat spędzili w jego toruńskiej kamienicy. Dzięki staraniom Stanisława Sokołowskiego z Wielkiej Wrzący, kasztelana bydgoskiego i starosty dybowskiego, uzyskano zgodę królewską na lokalizację klasztoru po przeciwnej stronie Wisły, na terenie wsi Piaski, u granic miasteczka Podgórza (obecnie ul. Poznańska), gdzie osiedli w prowizorycznych zabudowaniach 3 października 1644 r. Konsekracja kościoła p.w. świętych Piotra i Pawła miała miejsce 22 czerwca 1659 r., jednak prace budowlane trwały jeszcze do 1661 r. W międzyczasie w niewykończonym klasztorze podczas oblężenia załogi szwedzkiej w Toruniu przez siły polskie w czasie potopu, od września do 5 listopada 1658 r. przebywała królowa Ludwika Maria ze swym dworem, której krótko towarzyszył król Jan Kazimierz. Wśród zakonników nie brakło jednostek wybitnych, mnisi posiadali też sporą bibliotekę. Klasztor należał do wielkopolskiej, a od 1750 r. do pruskiej prowincji zakonnej. Jeszcze w końcu XVIII w. w klasztorze były prowadzone prace budowlane. Od spalenia drewnianej zabudowy Podgórza (w tym fary św. Anny) przez wojska francuskie w 1813 r., kościół pełni funkcje parafialne. W 1832 r. konwent został skasowany przez władze pruskie. W klasztorze mieściła się odtąd plebania, szkoła i zabudowania gospodarcze, a stan budynków ulegał pogorszeniu. Poważniejsze prace remontowe podjęto przed I wojną światową dzięki energii ks. Józefa Domachowskiego. 24 stycznia 1945 r. zabudowania zostały uszkodzone wskutek wybuchu pociągu z amunicją. 1 lutego 1949 r. kościół był pierwszą świątynią ówczesnej archidiecezji gnieźnieńskiej, którą odwiedził w drodze na ingres do katedry arcybiskup Stefan Wyszyński. Otrzymał w darze od parafii XVII-wieczny obraz przedstawiający "Naigrawanie". W latach pięćdziesiątych były prowadzone prace konserwatorskie w kościele. 1 lipca 1987 r. powrócili franciszkanie, którzy prowadzą parafię i z energią przystąpili do odbudowy klasztoru.





Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Mateuszgdynia, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons