W roku 1854 w Toruniu zorganizowano niemieckie towarzystwo naukowe "Coppernicus Verein fur Wissenschaft und Kunst", gromadzące zbiory dotyczące historii miasta i regionu oraz sprawujące opiekę nad zabytkami i pomnikami.
W 1861 roku przeniosło się do Ratusza, zmieniając nazwę na "Stadtisches Museum". W 1875 roku założono drugie, niezależne Towarzystwo Naukowe, którego podstawowym celem działania było gromadzenie zbiorów muzealnych. W 1920 roku po objęciu w Toruniu polskich rządów, zmieniono nazwę z Stadtisches Museum na Muzeum Miejskie.
W 1930 roku zbiory Towarzystwa Naukowego przekazano w depozyt Muzeum Miejskiego. Uroczyste otwarcie nowej siedziby muzeum w Ratuszu Staromiejskim miało miejsce 19 lutego 1931 roku - w rocznicę urodzin Kopernika.
1 stycznia 1950 roku zmieniono nazwę na Muzeum Pomorskie w Toruniu a obecną nazwę nosi od 1965 roku i obecnie znajduje się we władaniu samorządu toruńskiego powiatu grodzkiego. Obecnie, podstawowe działu muzeum tworzą:

Dział Archeologii – ze zbiorami zabytków epoki kamienia, epoki brązu i epoki żelaza, zbiory wpływów rzymskich, średniowiecza

Dział Sztuki – obejmujący kolekcję sztuki polskiej i europejskiej średniowiecznej, nowożytnej, sztuki nowoczesnej, rzemiosła artystycznego, grafiki oraz Sztuki Dalekiego Wschodu

Dział Historii – ze zbiorami historii średniowiecznej, nowożytnej i najnowszej, z kolekcją numizmatyki, militariów i emalierstwa

Dział Kultur Pozaeuropejskich (Kamienica pod Gwiazdą) – rzeźba, meble, ceramika (od XVI-XX wieku), malarstwo Dom Mikołaja Kopernika (zawierający m.in. zbiory związane z astronomią i pracownią uczonego i wystawę "Mikołaj Kopernik - Życie i Dzieło").

Muzeum zarządza także:
Muzeum Podróżników im. Tony'ego Halika,
biblioteką specjalistyczną zawierającą ponad 20000 woluminów oraz Ratuszem Staromiejskim, posiadającym:
Salę Sztuki Gotyckiej (malarstwo, rzeźba),
Salę Sądową – malarstwo i rzeźba sakralna (XVI-XVII wiek), Wystawę „Sztuka Sakralna Nowożytnego Torunia” – złotnictwo, malarstwo,
Wystawę „Dawny Toruń – Historia i Rzemiosło” (od 1233 do 1793) – pamiątki i wyroby cechowe, pieczęcie, ślusarstwo, intarsja, malarstwo, Skarb ze Skrwilna (zbiór renesansowych kosztowności, znaleziony w 1961 roku przez pracowników UMK), Salę Królewską – z najstarszym pocztem królów polskich w kraju, Salę Mieszczańską – z jednym z najwcześniejszych portretów Mikołaja Kopernika,
Galerie Sztuki Polskiej (od XVIII wieku do 1900, 1900-1939 i okres po 1945 roku), Militaria (od starożytności do XX wieku) – ponad 600 obiektów, wystawę archeologiczną dot. Kujaw i Ziemi Chełmińskiej (od 1100 p.n.e. do 1300 n.e.), Wystawy czasowe.
Wśród zbiorów znajduje się także: Ponad 100 pamiątek wolnomularskich i masońskich – największe zbiory w Polsce, Duże zbiory medalierstwa i numizmatyki (począwszy od XVII wieku), Zbiory graficzne (od XV wieku do XX wieku), 13 tabliczek sprzed 4000 lat z sumeryjskim pismem klinowym – drugie co do wielkości zbiory w Polsce.

W ramach swojej działalności muzeum organizuje: imprezy edukacyjne i kulturalne, lekcje i warsztaty muzealne, prace konserwatorskie we własnych pracowniach (Konserwacji Rzemiosła Artystycznego, Konserwacji Malarstwa i Rzeźby), urodziny dla dzieci, archiwum fotograficzne we własnej pracowni fotograficznej.






Opracowano na podstawie wikipedii.
Zdjęcie: Pko [CC BY-SA 3.0 PL (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/deed.en)]