Wybudowana została w 2. poł. XIII wieku jako prosta, 15-metrowa baszta obronna wtopiona w system murów obronnych i ustawiona na fundamentach czterościennych, lecz z niedociągniętą do końca ścianą od strony miasta. Przez otwory w jej bocznych ścianach przebiegał ganek strażniczy, łączący ją z murami obronnymi, zaś brak ściany wewnętrznej ułatwiał wciąganie amunicji. Już w średniowieczu z piaszczysto-gliniastego podłoża, na którym baszta została ustawiona, pod wpływem jej ciężaru osunęły się piaski, powodując równocześnie pochylanie się wieży do momentu, aż oparła się ona na gruncie bardziej trwałym.

Odchylenie zmierzone na przełomie 2006 i 2007 roku wynosiło 5°13'15". Odchylenie szczytu wieży od pionu wyniosło wówczas 146,171 cm.

W XVIII wieku wieża przestała pełnić funkcje obronne. Podciągnięto wówczas do końca czwartą ścianę, wyrównano stropy i przeznaczono ją na karcer dla kobiet. W XIX wieku basztę przebudowano na kuźnię i mieszkanie dla rusznikarza, a w drugiej połowie XX wieku, całkowicie przeznaczono ją na potrzeby mieszkalne. Zastąpiono wówczas gotycki czterospadowy dach nowym – pulpitowym.

W latach 60. XX wieku mieściło się w niej kilka stowarzyszeń kulturalnych. W latach 70. i 80. - oddział Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego oraz Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne. Wieża mieściła też kawiarnię i kiosk z pamiątkami. Obecnie w wieży mieści się Toruńska Agenda Kulturalna oraz Galeria Przy dasię Fundacji Feniks. Wieża stanowi dziś jeden z najbardziej charakterystycznych akcentów Starego Miasta.


Według podania jedna z toruńskich baszt przyjaźniła się z Wisłą. Od przepływającej obok rzeki słuchała interesujących opowieści. Po pewnym czasie zaczęła zazdrościć Wiśle jej barwnego życia, ta jednak wciąż chwaliła się podpływając coraz bliżej murów baszty. Z czasem Wisła zaczęła podmywać jej mury. Baszta nie mogła wytrzymać już uderzeń fal i przestraszona krzyknęła: Wisło, Wisło, nie podpływaj tak blisko, bo ja runę! Rzeka odpowiedziała: To ruń! Krzyk niesiony echem usłyszeli wędrowcy zastanawiający się, jakie to miasto o wysokich ceglanych murach widać na horyzoncie. Tak właśnie nazwę Toruń nanieśli na swoje mapy.


Na toruńskim zamku żyło 12 rycerzy zakonnych. Jednego z nich zauroczyła młoda mieszczka. Spotykali się w toruńskich zaułkach, lecz mieszkańcy szybko donieśli o ich miłości komturowi i władzom miasta. Oboje kochanków ukarano, dziewczynie wymierzono 25 batów, a rycerzowi kazano zbudować wieżę. Wieża ta miała być jednak tak krzywa, jak krzywe było jego postępowanie. Stała się ona symbolem odejścia od reguły zakonnej. Do dziś jest także miejscem, w którym chętni sprawdzają swoją niewinność. Należy wtedy stanąć plecami przy murze, wyciągnąć ręce do przodu i spróbować pozostać tak przez chwilę. Legenda ta stała się elementem interaktywnego pokazu poświęconego historiom i legendom toruńskim w Domu Legend Toruńskich, podczas którego uczestnicy budują własną wieżę.





Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Krzysztof Golik, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons