Miejscowość Sztabin znana jest głównie z eksperymentów społecznych i gospodarczych hrabiego Karola Brzostowskiego. W latach 20. XIX wieku założył on tzw. rzeczpospolitą sztabińską. Chłopów uwolnił od pańszczyzny, założył szkołę (wprowadził obowiązkowe bezpłatne nauczanie), unowocześnił rolnictwo (wprowadził nowe narzędzia oraz płodozmian), wybudował szpital, założył kasę oszczędnościową oraz wprowadził kodeks karny. Ponadto zbudował cegielnię, tartak, hutę szkła, fabrykę wyrobów żeliwnych (wybudował piec do przetapiania rudy darniowej), doprowadzając upadający majątek do rozkwitu. Dzięki Brzostowskiemu w 1895 roku powstała parafia oraz zbudowano przystań na Biebrzy.
Po śmierci przekazał swoje dobra w wieczystą dzierżawę chłopom, jednak władze rosyjskie unieważniły jego testament. Sztabin powoli tracił na znaczeniu i w 1897 roku został pozbawiony praw miejskich.





Zdjęcie: Akir, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons