Muzeum znajduje się na terenie działającego w latach 1940-1945 niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego, będącym na czele ponad setki obozów pracy założonych na Śląsku, na terenie Czech i Niemiec.


Pierwszy transport więźniów do obozu przyjechał 2 sierpnia 1940 roku. W latach 1941-1942 był to niewielki obóz pracy, w którym więźniowie wykorzystywani byli do pracy przy wydobyciu granitu w pobliskim kamieniołomie. Na terenie obozu istniały odgrodzone obozy kobiece. Jeńców radzieckich mordowano po przywiezieniu. Na przełomie 1941 i 1942 roku zamordowano około 2500 radzieckich jeńców.

W 1944 roku Gross-Rosen stanął na czele potężnego imperium na które składało się ponad 100 placówek bardzo zróżnicowanych pod względem pełnionej funkcji. W tym czasie Gross-Rosen był miejscem "przerzutu" dziesiątek tysięcy więźniów ewakuowanych na wschodzie. Obóz został wyzwolony przez Armię Czerwoną 14 lutego 1945 roku.


W 1943 roku na terenie Obozu założono tzw. wychowawczy obóz pracy. Kierowani byli tu głównie ludzie młodzi za różnorodne przewinienia. Celem obozu była reedukacja poprzez pracę. Zakłada się że przez Obóz ten, "przeszło" ponad 120.000 osób.


Do najliczniejszych grup więźniów Obozu należeli Żydzi, Polacy i Rosjanie. Praca w Obozie była bardzo ciężka. Przez 12 godzin więźniowie zmuszeni byli do wynoszenia kilkunasto kilogramowych bloków granitowych. Każde uchybienie było pretekstem do zakatowania więźnia na śmierć. Duża śmiertelność była spowodowana także brakiem opieki medycznej i głodową porcją posiłku (około 1000 kilokalorii dziennie). Obóz ten postrzegano jako jeden z najcięższych obozów. Szacuje się że w obozie życie straciło około 40.000 więźniów.


Po wojnie, w obozie funkcjonowało przez dwa lata tajne więzienie NKWD, co znacznie przyczyniło się do utracenia możliwości odzyskania archiwaliów po niemieckim obozie. Z tego też powodu założenie Muzeum nie było możliwe przez dziesiątki lat od zakończenia wojny. Z obozowych zabudowań zachowały się dwa budynki, podmurówki baraków i kilka drugorzędnych ruin.

W 1983 roku zostało powołane Państwowe Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy które nieliczne pozostałe archiwalia i eksponaty zabezpieczyło oraz rozpoczęło prace nad rekonstrukcją obozu. W wyniku badań udało się ustalić tożsamość ponad połowy więźniów. Głównym celem Muzeum jest upowszechnianie wiedzy historycznej dotyczącej obozu, zabezpieczenie pozostałości poobozowych i udostępnienie ich do zwiedzania.



Opracowano na podstawie wikipedii.
Zdjęcia: Lzur [CC BY-SA (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/)]