Mieści się w zabytkowym ratuszu oraz w Parku Leśnym.

Placówka dokumentuje intensywny okres rozwoju Lubina w drugiej połowie XX wieku, prezentuje historię Wielkiej Wojny i drugiej wojny światowej, prowadzi działalność wystawienniczą, wydawniczą, edukacyjną, naukową i kulturalną.


Muzeum Historyczne w Lubinie zostało powołane do istnienia na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Lubinie z dnia 31 maja 2016 roku, oficjalnie otwarte 17 maja 2018 roku. Funkcjonuje w ramach Gminy Miejskiej Lubin. Obecnie ma dwie lokalizacje. Główny oddział mieści się w odremontowanym gmachu ratusza, część plenerowa – Park Leśny – znajduje się przy ul. Kwiatowej 9. Początkowo muzeum działało także na trenie Ośrodka Kultury „Wzgórze Zamkowe” (ul. Mikołaja Pruzi 7, 9). Podczas sesji 12 lutego 2019 roku lubińscy radni zdecydowali o połączeniu obu instytucji z dniem 1 kwietnia 2019. Zwiedzanie muzeum i wstęp do Parku Leśnego są bezpłatne.

W ratuszu zwiedzający mogą oglądać wystawy stałe prezentujące dzieje miasta i regionu w formule narracyjnej opowieści muzealnej. W pomieszczeniach wystawienniczych (na parterze i poddaszu) prezentowane są zarówno oryginalne eksponaty, jak i repliki oraz reprodukcje, pozwalające na bezpośredni kontakt widza z przedmiotami i indywidualne zaangażowanie w zwiedzanie. Założeniem takiego sposobu prezentacji jest stworzenie przestrzeni służącej nie tylko biernemu oglądaniu, ale również aktywnemu uczestnictwu i interakcji z prezentowanymi treściami. Temu służą również nowoczesne rozwiązania audiowizualne – m.in. filmy, fragmenty audycji radiowych, efekty dźwiękowe oraz edukacyjne ekrany dotykowe. Oprócz stałej ekspozycji muzeum prezentuje tematyczne wystawy czasowe.

Wystawy stałe
Historia miasta na tle życia codziennego
Jedna z dwóch głównych wystaw Muzeum Historycznego w Lubinie nosi tytuł Historia miasta na tle życia codziennego. W przestrzeni stylizowanej na mieszkanie rodziny górniczej można zobaczyć, w jakich warunkach żyli mieszkańcy Lubina w latach 50., 60., 70. i 80. XX wieku. Multimedialna ekspozycja łączy autentyczne sprzęty domowe z epoki gierkowskiej z nowoczesnymi sposobami prezentacji materiałów filmowych, fotograficznych czy dźwiękowych. W każdym z czterech pomieszczeń zaprezentowane jest jedno dziesięciolecie z okresu, kiedy Lubin stawał się prężnie działającym miastem. Klimat realiów rodem z epoki PRL tworzą archiwalne filmy, zdjęcia, oryginalne meble i sprzęty codziennego użytku, jak buty „relaksy”, królujące w każdym ówczesnym mieszkaniu kryształy, pralka Frania, telewizory czy pierwszy komputer. Z autentycznych dziś już zabytkowych radioodbiorników odtwarzane są wywiady z postaciami znanymi młodszym pokoleniom jedynie z książek i lekcji historii. Są to m.in. rozmowy z Janem Wyżykowskim, ludźmi, którzy przyjechali do stolicy Polskiej Miedzi w poszukiwaniu pracy czy wizytującym Zagłębie Miedziowe Edwardem Gierkiem, I sekretarzem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, który rządził Polską w latach 1970–1980. Całości dopełniają zdjęcia wykonane przez amatorów, fotoreporterów i fotografów: Krzysztofa Raczkowiaka, Kazimierza Bełza i Jerzego Kosińskiego.

Zbrodnia Lubińska
Druga główna wystawa została poświęcona Zbrodni Lubińskiej, czyli tragicznym wydarzeniom z 31 sierpnia 1982 roku, gdy od kul z milicyjnej broni zginęło trzech górników: Michał Adamowicz, Mieczysław Poźniak i Stanisław Trajkowski. Nowoczesna, multimedialna ekspozycja jest hołdem dla zamordowanych i lekcją współczesnej historii Lubina dla żyjących. Oryginalne dokumenty, a przede wszystkim fotografie autorstwa Krzysztofa Raczkowiaka i Ryszarda Bobera pokazują przebieg jednego z najtragiczniejszych dni w powojennej historii miasta. Wielkoformatowe wydruki, projekcje multimedialne, archiwalne dokumenty, nagrania i efekty dźwiękowe (okrzyki demonstrantów, odgłosy wystrzałów) oddają klimat pamiętnego 31 sierpnia 1982 roku.

Dolnośląska kartografia
W holu ratusza można oglądać wielkoformatowe reprodukcje historycznych map. Zestaw składa się z kartograficznych dzieł ukazujących zarówno obszar Dolnego Śląska, jak i bardziej szczegółowo – Ziemię Lubińską. Najstarsza eksponowana mapa powstała w 1609 roku w Antwerpii, najmłodsza – mapa powiatu lubińskiego wydana została w 1831 roku we Wrocławiu. Jest to ekspozycja stała.

Sport w Lubinie
W łączniku kondygnacyjnym prezentowane są archiwalne fotografie przedstawiające wydarzenia sportowe w Lubinie lat 70. XX wieku. Autorem fotografii jest Krzysztof Raczkowiak. Oglądać można też trofea, pamiątki i współczesne zdjęcia dokumentujące sukcesy lubińskich sportowców.

Kultura w Lubinie
Na poddaszu znajduje się kolekcja plakatów i zdjęć dokumentujących wybrane wydarzenia kulturalne odbywające się w Lubinie na przestrzeni pierwszej i drugiej dekady XXI wieku. Prezentowane są też lubińskie wydawnictwa muzyczne (płyty) lokalnych zespołów.


Park Leśny
Plenerowa część Muzeum Historycznego, gdzie znajdują się dwie wystawy stałe poświęcone Wielkiej Wojnie, okupacji sowieckiej w Polsce oraz wystawy czasowe – każdego roku inna.

Wielka Wojna
Najważniejszym elementem plenerowej części w Parku Leśnym jest stała wystawa poświęcona I wojnie światowej pomyślana jako ścieżka edukacyjna pt. „Wielka Wojna”. Składają się na nią okopy – takie jak te, w których wiele miesięcy spędzali żołnierze walczący na frontach I wojny światowej. Całości dopełniają wagony i kontenery, w których znajduje się dalsza część ekspozycji poświęconej walkom toczonym w latach 1914–1918. Ekspozycja zaczyna się od punktu poboru do Legionów Polskich, dalej można zobaczyć część ćwiczebną, okopowe kwatery żołnierzy, polową, kwaterę oficera, kaplicę polową i szpital polowy. W okopach umieszczone są informacje o najważniejszych bitwach Wielkiej Wojny, a także gazety z lat 1914–1918. W kontenerach wystawowych prezentowane są m.in. wykazy nazwisk rannych, poległych i zaginionych, listy do żołnierzy i te pisane przez nich, a także fragmenty archiwalnych filmów kręconych na froncie. Wystawę zmyka galeria grafik wojennych Leona Wyczółkowskiego.

Okupacja sowiecka 1939–1993
Na terenie Parku Leśnego znajdują się cztery bunkry wybudowane po II wojnie światowej przez stacjonujące w Lubinie do połowy lat 60. wojska radzieckie. Muzeum zaadaptowało je do celów wystawienniczych. Udostępnia w nich ekspozycję stałą zatytułowaną „Okupacja sowiecka 1939–1993”. Jest to multimedialna wystawa, która przedstawia zdradziecką napaść Związku Radzieckiego na Polskę 17 września 1939 roku oraz sytuację na początku II wojny światowej na wschodnich terenach Rzeczypospolitej, a także deportacje Polaków na Syberię i w głąb ZSRR. Opowiada też o zbrodni katyńskiej i jej ofiarach – tysiącach polskich oficerów zamordowanych przez NKWD. Prezentowane są tu również m.in. wspomnienia ludzi, którzy przeżyli przymusowy pobyt na Syberii i w Kazachstanie, gdzie zostali wywiezieni przez Rosjan. Kolejne części ekspozycji dotyczą trwającej ponad pół wieku okupacji sowieckiej na ziemiach polskich. Zwiedzający mogą w nich obejrzeć m.in. umundurowanie radzieckich formacji wojskowych, w tym lotniczych, broń, sprzęt radiolokacyjny, materiały multimedialne, zdjęcia i dokumenty czy mapę pokazującą rozmieszczenie Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej (PGWAR) na terenie Polski.

Bitwa o Anglię – Za wolność waszą i tylko waszą
Wystawa czasowa 10 lipca – 24 października 2020

Prezentowana w 2020 roku w Parku Leśnym ekspozycja przedstawiała niezwykłe historie polskich asów przestworzy i ich alianckich przyjaciół walczących w bitwie o Anglię w 1940 roku. Pierwszy raz w historii tak wielka bitwa rozgrywała się wyłącznie w powietrzu. Znaczącą rolę odegrało w niej 145 polskich pilotów. Właśnie tym niezwykłym ludziom, z których 28 bardzo młodo oddało życie, poświęcona była wystawa „Bitwa o Anglię – Za wolność waszą i tylko waszą”. Pozwalała prześledzić przebieg kampanii wrześniowej z perspektywy Polskich Sił Powietrznych, następnie pokazywała przedzieranie się polskich pilotów przez Rumunię do Francji, a potem do Wielkiej Brytanii, wreszcie samą bitwę o Anglię. Odwiedzający wystawę mogli się dowiedzieć, w jakich warunkach żyli polscy i angielscy lotnicy. Mogli też zobaczyć modele samolotów biorących udział w walce o wolność Anglii, a w efekcie całej Europy. Prawdziwą gratką była replika samolotu myśliwskiego Hawker Hurricane – takiego, jakim latali Polacy. Wystawa, którą obejrzał m.in. Jonathan Knott, były ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce, przyciągnęła do Parku Leśnego tysiące zwiedzających nie tylko z Dolnego Śląska, ale z całej Polski, a nawet z zagranicy.





Opis skopiowano z wikipedi.
fot. Gieroj, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons