W połowie XVIII wieku Kutno znalazło się na trasie nowego traktu pocztowego, gdy August III w 1749 roku zmienił ustaloną dotychczas trasę z Drezna, przez Wrocław do Warszawy. Nowa trasa, wiodła średniowiecznym szlakiem, na którym leżało Kutno. Po tej zmianie, dwór królewski potrzebował miejsc do noclegu i odpoczynku. Między Poznaniem a Warszawą konieczne stało się wystawienie nowych stacji postojowych, których wybudowanie zaproponowano w Kutnie i Kleczewie. Nowa droga miała przede wszystkim skrócić czas przejazdu prze obce tereny, znajdujące się poza granicami Saksonii i Rzeczypospolitej.

Opracowanie projektu i budowę pałacu powierzono kapitanowi Johanowi Walterowi. Drewno na budowę pałacu pochodziło z okolicznych borów Muchnowskich. Przy wznoszeniu pałacu angażowano głównie niemieckich rzemieślników. Pałac zaprojektowano w duchu saskiego baroku, na rzucie prostokąta, z dwoma krótkimi bocznymi skrzydłami. Oprócz pałacu wystawiono na osi skrzydeł pałacu położone równolegle dwie oficyny. W głębi placu umiejscowiono wozownię ze stajnią oraz kuchnię ze spiżarnią i piecem chlebowym. Studnię wykopano pomiędzy tymi budynkami.

W korpusie głównym znajdował się apartament królewski, z gabinetem, garderobą i sypialnią. Król wraz ze dworem przebywał tu kilkukrotnie w latach 1750-1763.

Po śmierci Augusta III pałac stał się własnością właścicieli miasta, ale nie znane są warunki i okoliczności, które do tego doprowadziły.

Nowi właściciele dokonali wielu przebudów pałacu. Wydłużono zachodnie skrzydło i poszerzono korytarze od strony dziedzińca.

W pałacu przebywał także cesarz Napoleon Bonaparte, podczas swojego odwrotu z Rosji. Postój spowodowany był uszkodzeniem sań, a cesarz ugoszczony został obiadem i wyjechał z Kutna zauroczony gościnnością.

W kolejnych latach teren na którym znajduje się pałac został podzielony na mniejsze działki. Na mapie z 1826 roku widoczny jest dom naczelnika powiatu (obecnie siedziba Urzędu Gminy), a w latach 1843-45 pomiędzy pałacem a domem naczelnika wzniesiono ratusz. Kilka lat później (1853) dawna królewska nieruchomość składała się z: "z domu frontowego przodem do ulicy poznańskiej, a prawe skrzydłem do ulicy Nowy Rynek narożnie położonego, o sześciu dymiących kominach, gątami podbitego, w pruski mur zbudowanego z wyłączeniem tylko części prawego skrzydła, którego koniec jest przymurowany massiw i sklepiony.Z obórki ze drwalnią przy prawem skrzydle istniejących. Z wozowni ze stajnią. Z parkanów oddzielających. Z kloaki o dwóch sedesach. Z wozowni ze drwalnią i stajnią w tyle w podwórku obok budowli Ratuszowych”.

W 1921 roku pałac podzielono definitywnie na dwie nieruchomości, ale w latach późniejszych wielokrotnie dalej był dzielony. Wielokrotnie przerabiany zatracił swój pierwotny charakter. Ostatnia przebudowa miała miejsce w 1939 roku i obejmowała przebudowę wejścia do dwóch sklepów i okien w skrzydle wschodnim od strony obecnego pl. marsz. J. Piłsudskiego.

W latach 1940-44 w zachodnim skrzydle siedzibę miała żandarmeria. Stajnię w podwórzu przerobiono na cele więzienne.

W grudniu 1990 roku Miasto Kutno wykupiło część zachodnią budynku. 2 czerwca 2011 roku obiekt w całości stał się własnością miasta. Od marca 2015 roku trwają prace rewitalizacyjne powierzone Muzeum Regionalnemu. Decyzją władz miasta Pałac będzie główną częścią kompleksu muzealnego.





Opracowano na podstawie wikipedii.
Zdjęcie: Mariochom / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)