Teren placu Matejki stanowił w przeszłości wschodnią część rynku kleparskiego, powstałego zapewne w XIV w. Znajdował się tutaj ratusz, jatki. Cały teren służył także jako przedpole Barbakanu.

Kleparz został przyłączony do Krakowa w 1791.

Podział kleparskiego rynku nastąpił w XIX w. Przy dzisiejszym placu zbudowano główny budynek Akademii Sztuk Pięknych a następnie na miejscu kleparskiego ratusza wzniesiono gmach Dyrekcji Kolei. Plac nazywano placem Głównym. Obecną nazwę otrzymał w 1882 roku gdy Janowi Matejce ofiarowano honorowe obywatelstwo miasta Krakowa.

Z czasem znikała stara, drewniana zabudowa wokół placu. Powstał budynek Narodowego Banku Polskiego oraz czynszowe kamienice.

W 1910, w 500. rocznicę zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem wzniesiono pomnik Grunwaldzki, według projektu Antoniego Wiwulskiego. Powstanie pomnika finansował Ignacy Paderewski. Pomnik został zniszczony przez Niemców podczas okupacji. W 1976 pomnik zrekonstruowano. Przed pomnikiem znajduje się marmurowa płyta Grobu Nieznanego Żołnierza.

Przy zbiegu ulic: Warszawskiej i Kurniki, w narożniku placu Matejki znajduje się kościół św. Floriana z XII w., wielokrotnie przebudowywany. W przeszłości od kościoła św. Floriana zaczynała się tzw. "Droga Królewska" biegnąca na Wawel.


Budynki
pl. J. Matejki 1-1a - Gmach Narodowego Banku Polskiego, proj. Kazimierz Wyczyński i Teodor Hoffmann, 1921
pl. J. Matejki 6 - Kamienica czynszowa, proj. Jozue Oberleder, 1918
pl. J. Matejki 7 - Kamienica czynszowa, proj. Tadeusz Prauss, 1910
pl. J. Matejki 8 (ul. Kurniki 1) - Hotel Matejko (poprzednio kamienica czynszowa), proj. Aleksander Biborski, 1909
pl. J. Matejki 11 - Szkoła Miejska, proj. Maciej Moraczewski, 1877
pl. J. Matejki 12 - Gmach Dyrekcji Kolei, projekt przysłany z Wiednia, 1888
pl. J. Matejki 13 (ul. Basztowa 19) - Gmach Główny Akademii Sztuk Pięknych, proj. Maciej Moraczewski, 1877






Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Mach240390, CC BY 4.0 , via Wikimedia Commons