fbpx

Kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Szczegóły atrakcji

Id Atrakcji: 25935
Wyświetlenia: 57
W kategoriach: Świątynie
Lokalizacja: Jasło
0.00 ( 0 głosów )

Opis

Najstarszy zabytkowy kościół rzymskokatolicki w Jaśle; wzniesiony w stylu gotyckim w 1446 roku.
Budynek został zbudowany z kamienia w stylu gotyckim w XV wieku, najpewniej w 1446 roku. Kościół był wielokrotnie niszczony, przez co zatracił swoje pierwotne cechy obronne. Niemal doszczętnie zniszczony w czasie II wojny światowej. Dzięki staraniom Głównego Konserwatora Zabytków inż. arch. Jana Zachwatowicza został odbudowany i regotyzowany. Podlega zainteresowaniu historyków i znawców sztuki od końca XIX wieku. Wpisany po raz pierwszy do rejestru zabytków w 1935 roku. Po okresie wojen kościół był trzykrotnie remontowany.

W latach 60. kościół zakupił nowe organy, wykonano także nowe malowanie ścian oraz nowe ołtarze w stylu ludowym według projektu artysty rzeźbiarza Jerzego Bandury. Ołtarz główny przedstawiał scenę Wniebowzięcia Matki Boskiej. Ołtarz z lewej strony poświęcony był św. Józefowi, z prawej zaś Jezusowi Chrystusowi ukrzyżowanemu. Następnie zamontowano nową chrzcielnicę i ambonę. Po zakończeniu II Soboru Watykańskiego (1962-65) stół ofiarny przeniesiono przed ołtarz. Od tego czasu ambona nie jest wykorzystywana. Później sukcesywnie wykonano boazerie z nowymi konfesjonałami i stacje Drogi Krzyżowej. Wykonano też witraże najpierw w oknach prezbiterium. Wtedy też ułożono drogę z betonowych kostek sześciokątnych wokół kościoła. Pod koniec lat 60. XX wieku władze miasta wykonały też asfaltowanie ulic na Targowicy w tym ulicy Cmentarnej. Wtedy też dokonano remontu ówczesnej Kaplicy Gimnazjalnej. W roku 1959 kościół zakupił od właścicieli sąsiedniej kamienicy (Rynek 14) plac i ogród. Zgodnie z zaleceniem biskupa ówczesny proboszcz ks. Stanisław Dudziński planował rozbudowę kościoła aż do dzwonnicy, ale władze miasta i konserwator zabytków nie wyraziły na nią zgody. Około 1970 roku miał miejsce pożar zakrystii, po którym wykonano jej odnowę i przebito dodatkowe drzwi bezpośrednio z pomieszczenia, w którym się ksiądz przygotowuje do Mszy Świętej. W latach 70. ponownie malowano ściany kościoła. Wtedy przebito też zamurowane okna z lewej strony nawy głównej i za ołtarzem głównym, a we wszystkich oknach uzupełniono witraże. Wtedy wybudowano na terenie ogrodu dom dla księży. Rozebrano też ruiny "organistówki". Zgodnie z zaleceniami konserwatora zabytków usunięto tynki z zewnętrznej strony kamiennego muru. Nieco później kościół zakupił trzy nowe dzwony. W 1974 roku zmarł proboszcz ks. Stanisław Dudziński i nowym proboszczem został ks. Kazimierz Trygar, który był długoletnim katechetą młodzieży w Liceum Ogólnokształcącym.

W roku 1998 rozpoczął się ostatni generalny remont kościoła, sponsorowany był ze składek parafian oraz przez niemiecką fundację. Podczas którego odkryto pod tynkiem kilka warstw zabytkowych polichromii z prawej strony ołtarza. Ekipa budowlana z Wiśnicza wykonała konserwację murów kościoła. Zamontowano nowe ołtarze oraz nowe ogrzewanie podłogowe. Wyremontowano także budynek plebanii, dom dla księży oraz dzwonnicę. Wykonano też remont Kaplicy Cmentarnej i Domu Pogrzebowego na zabytkowym cmentarzu parafialnym. Koło ulicy Cmentarnej wybudowano plac parkingowy. W roku 2005 wykonano nową drogę wokół kościoła.

W roku 2015 oddano do użytku Dom Parafialny wybudowany na miejscu starych budynków gospodarczych, w których w latach 1960-90 odbywały się lekcje Religii.

Jasielska Kapituła Kolegiacka przy Kościele Kolegiackim Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny została erygowana 6 stycznia 2011 roku przez ówczesnego biskupa rzeszowskiego Kazimierza Górnego. Jest tym samym jedną z pięciu kapituł kolegiackich w diecezji rzeszowskiej. Pozostałe mieszczą się w: Bieczu, Kolbuszowej, Rzeszowie i Strzyżowie

Parafia na chwilę obecną posiada 4 dzwony. Jednym z nich jest zabytkowy dzwon z 1613 roku. Wcześniej prawdopodobnie służył w klasztorze karmelitów, lecz gdy klasztor spłonął, przeniesiono go do nowej wtedy dzwonnicy przy tym kościele. Dzwoni tonem gis'.

Na dzwonie widnieje inskrypcja- ,,LAUDA CYMBALUM BENEDICTUS DOMIMUM IESUS MARIA"

Normalnie winno być bez skrótów: ,,Lauda cymbalum tono tua: Benedicus sit Iesus Dominus et Maria, benedicta Mater eius". Najrozsądniej byłoby to przetlumaczyć: ,,Głoś dzwonie [dźwiękiem swym]: Błogosławiony (Pozdrowiony) [niech będzie] Jezus Pan i Maryja''. (W nawiasach opisowy tekst domyślny treści inskrypcji). Zapewne dzwon zbyt mały by się zmieściło, a każda literka kosztowała, stąd duże skróty myślowe.

Poza zabytkowym dzwonem zawieszone są jeszcze 3 pozostałe instrumenty. Odlano je w pracowni ludwisarskiej Janusza Felczyńskiego, w 1983 roku.

Największy dzwon nosi imię Maryja, odzywa się tonem gis'. Kolejny instrument nazywa się Karol Boromeusz/Jan Paweł II. Jego ton to dis''. Te dwa, plus dzwon zabytkowy, wiszą na wolnostojącej dzwonnicy parawanowej bezpośrednio przed kościołem.

Najmniejszy dzwon tej parafii to sygnaturka. Znajduje się na poddaszu kościoła.






Opis skopiowano z wikipedii.
fot. Henryk Bielamowicz, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons

Lokalizacja

Jasło, podkarpackie

Ocena

Ocena

Oceny użytkowników

Zaloguj się aby ocenić