Placówka powstała w celu dokumentowania bogatej historii miejscowego ośrodka przemysłu włókienniczego poprzez gromadzenie urządzeń, maszyn oraz dokumentacji związanej z tą dziedziną. Muzeum gromadzi i udostępnia eksponaty związane także z innymi branżami techniki przemysłu takimi jak: drukarstwo, przemysł metalowo-maszynowy czy pożarnictwo. Siedzibą muzeum są niektóre pomieszczenia dawnej fabryki sukna rodziny Buttner - jednego z największych zakładów włókienniczych dawnego Bielska. Ekspozycje Muzeum: Muzeum prezentuje głównie narzędzia i maszyny do produkcji wełnianych tkanin, w tym słynnych bielskich sukien. Na muzealną ekspozycje składają się cztery sale, odpowiadające poszczególnym oddziałom dawnej fabryki. 1. Na przędzalni - owczą wełnę przetwarzano na przędzę. Obejrzeć tu można m.in.: trzepak do wełny, klepak do czyszczenia odpadów produkcyjnych, dwa zespoły zgrzeblarskie (dwu- i trzymaszynowy), które przetwarzały wełnę w niedoprzęd, wilk do rozluźniania i mieszania surowca i wreszcie przędzarkę, gdzie niedoprzęd zmieniał się w przędzę. Przędzarka i została wyprodukowana przez bielską fabrykę maszyn w XIX wieku i należy do unikalnych zabytków dawnej techniki włókienniczej. 2. Oddział Przygotowawczy - Przędze przewijano tu na przewijarkach, na cewiarkach przygotowywano nitki wątku a snowarkach przygotowywano nitki osnowy. Wyróżniają się: cewiarka z początku XX wieku i snowarka mechaniczna z lat 30. XX wieku - obie produkcji bielskiej fabryki maszyn. Przy sali można obejrzeć kantor mistrza nadzorującego pracę robotników. 3. Na Tkalni - wątek i osnowę przetwarzano na krosnach tkackich w tkaninę. Muzeum eksponuje ich różnorodną kolekcję: od modelu pionowego z okresu kultury łużyckiej (700-400 rok p.n.e) do bezczółenkowych krosien pneumatycznych i rapierowych z lat 60. XX wieku. Na jednym ręcznym krośnie zademonstrowany jest proces tkania. 4. Wykończalnia - miejsce ostatniej obróbki tkanin, przed ich trafieniem do odbiorców. Można tu obejrzeć m.in.: kocioł do farbowania przędzy i wełny, zaparzarkę do wygładzania i stabilizacji wymiarów tkanin czesankowych, dwie mechaniczne draparki do tkanin, folusz roletowy spilśniający tkaniny zgrzebne, postrzygarkę mechaniczną i ręczne nożyce postrzygackie oraz składarkę do tkanin. Ekspozycje uzupełniają urządzenia laboratoryjne, katalogi próbek tkanin produkowanych w Bielsku w latach 1928-1940, kolekcja różnego rodzaju czółenek tkackich, litografie ukazujące miejscowe fabryki ok. 1870 roku oraz grafiki i obrazy o tematyce włókienniczej. Pozostałe ekspozycje: 1. Ogień i woda - poświęcona pożarnictwu i miejskim wodociągom. Do największych eksponatów należą dwa wozy konne oraz sanie z okresu międzywojennego wyposażone w sikawki. Znajdują się tu fotografie ukazujące dawne remizy, portrety komendantów, drużyn strażackich, dokumenty, emblematy i odznaki - w większości pochodzące z Bielska Białej i okolic. Ekspozycje uzupełniają: kolekcja prądownic, sztandary jednostek OSP, sygnalizatory pożaru, podręczny sprzęt gaśniczy i ratowniczy, hełmy, pasy. W zbiorach związanych z wodociągami znajdują się m.in. rysunki techniczne z końca XIX wieku i początku XX wieku, projekt wodociągu dla Bielska z ujęciem w Wapienicy barona von Schwarza z 1892 roku, niezrealizowany projekt wodociągu dla Bielska i Białej inż. Grahna przewidujący budowę ujęcia wody na Sole w Kętach-Podlesiu z 1887 roku, projekt wodociągu dla miasta Białej z ujęciem w Straconce inż. Pfistera z 1898 roku, a także liczne widokówki, zdjęcia, dokumenty, stare liczniki wody, zasuwa odcinająca i oryginalna żeliwna pokrywa włazu komory wyrównawczej pierwszego bielskiego ujęcia wody w Wapienicy z 1893 roku, z napisem CARL FREIHERR v. SCHWARZ. 2. Przemysł metalowo-maszynowy - W związku z dynamicznym rozwojem przemysłu włokienniczego w mieście pojawiła się potrzeba zaopatrywania fabryk w urządzenia i maszyny. W ramach wystawy prezentowane są m.in. zabytkowa tokarka z początku XX wieku, różnego typu wiertarki, stół ze zbiorem narzędzi ślusarskich. Szczególną uwagę zwraca album pamiątkowy przedstawiający zdjęcia dyrekcji oraz pracowników fabryki maszyn Gustav Josephy's Erben, ważący 22 kg. Wystawę uzupełniają obrazy i fotografie związane z przemysłem metalowym. 3. Drukarnia - poświęcona technice drukarskiej. Szczególną uwagę zwracają m.in. dwie maszyny drukarskie jedna z firmy J. G. Schelter, U. Gisecke z Lipska (1926 rok), druga bliżej nieznanego wytwórcy „SH" oraz dwie prasy dociskowe z przełomu XIX i XX wieku, urządzenia nowszej generacji jak angielski monotyp z tasterem (1960 rok), radziecki linotyp do odlewania całych wierszy tekstu (1982 rok). Wystawę uzupełniają klocki drukarskie do drukowania plakatów i afiszy oraz różnego rodzaju czcionki drukarskie. 4. Z muzealnego lamusa - wystawa eksponująca różnego typu maszyny i urządzenia z szeroko pojętej dziedziny techniki. Można tu zobaczyć m.in. gramofony i magnetofony, różnego typu odbiorniki radiowo-telewizyjne, maszyny liczące i do pisania. Duży zbiór tworzą sprzęty gospodarstwa domowego: ręczne pralnice drewniane, żelazka (na węgiel, z duszą, ogrzewane gazem i inne), jedna z pierwszych elektrycznych pralek bębnowych z lat trzydziestych XX wieku, maszyny do szycia, duży magiel skrzyniowy, wyżymaczki, kilka rodzajów odkurzaczy, maszynki do mięsa, wagi, lampy naftowe, krajalnice ręczne do chleba i wiele innych.





Opracowano na podstawie wikipedi.
Zdjęcie: Jacek Proszyk [CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)]