Muzeum jest jedną z czterech samorządowych instytucji kultury prowadzonych przez Gminę Tarnowskie Góry i jedyne muzeum samorządowe w powiecie tarnogórskim. Muzealne zbiory gromadzone są w działach: etnografii, historii i sztuki. Oprócz wystaw stałych Muzeum organizuje wystawy czasowe, liczne wydarzenia kulturalne oraz prowadzi działalność naukowo-badawczą, edukacyjną i wydawniczą. 1. Dział Historii Pierwszy dział wyodrębniony w placówce, liczący obecnie około 2500 eksponatów. Najważniejsze kolekcje działu obejmują: a) starodruki i druki - w tym najstarsze (XVI wiek) pochodzą z krakowskich oficyn Schaffenbergów i Łazarzowej, kolorowane gwaszem miedzioryty z widokami Loggii Watykańskiej wykonane w latach 1774-1776, mapy Śląska, mapa księstwa karniowskiego wydana w Norymberdze w 1736, pierwsze wydanie (z 1832 roku) „Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza. b) masonika - kolekcja pamiątek po wolnomularzach z całej Europy w tym w tym po tarnogórskiej loży „Silberfels” (założonej w 1816 roku przez nadradcę górniczego Augusta Boscampa-Lasopolskiego). Wśród nich: odznaki lóż z Hamburga, Skandynawii, Francji i organizacji parawolnomularskich z Krakowa, Krakowa, Szwajcarii, Lwowa, fartuszki obrzędowe i szarfy, szklanice. c) pamiątki po Bractwie Strzeleckim w Tarnowskich Górach powstałym w 1780 roku - Wśród nich: srebrne puchary zamówione we Wrocławiu przez Bractwo na pamiątkę pokoju w Tylży, pamiątki obchodów 100- i 150-lecia konfraterni, unikatowe tarcze żałobne nakładane na trumny podczas pogrzebów oraz zdobywane podczas regionalnych zawodów, odznaki i fotografie członków Bractwa d) pamiątki plebiscytowe i powstańcze – w dużej mierze pochodzące z konkursu zorganizowanego w latach 1970-1971, celem którego było zgromadzenie przedmiotów nawiązujących do tych wydarzeń. Do tych pamiątek należą m.in. sztandary i proporce z pierwszego powstania śląskiego wykonane w Sowicach i Dąbrówce Wielkiej, sztandary, broń powstańcza, np. kolba karabinu i bagnet Wilhelma Kochanka, przechowane przez niego w ukryciu podczas okupacji hitlerowskiej, zdjęcia lokalnych struktur organizacji kombatanckich – Związku Powstańców Śląskich i Związku Weteranów Powstań Śląskich, e) narzędzia górnicze – gromadzone przede wszystkim w latach 50. podczas penetracji dawnych wyrobisk górniczych w okolicach Tarnowskich Gór. Przykładami są: ciżemki dziecięce znalezione w podziemiach, wózek górniczy z kopani ”Fryderyk” z początku XIX w., kilofki pamiątkowe pochodzące z obchodów 100-lecia Huty „Fryderyk” w Strzybnicy, modele urządzeń (maszyn górniczych) ze Szkoły Górniczej w Tarnowskich Górach, mapy górnicze, w tym mapa geologiczna Carnalla z połowy XIX w. 2. Dział Sztuki Najmniej liczny, wyróżniający się jednak kilkoma interesującymi kolekcjami. Gromadzone są tu zbiory sztuki związane z historią i kulturą miasta i powiatu. Znaczniejsze zbiory tworzą kolekcje rzemiosła artystycznego, malarstwa i fotografii artystycznej. Najważniejsze kolekcje: - zbiór malarstwa zachodnioeuropejskiego - w której przeważają dzieła szkół holenderskiej, włoskiej i flamandzkiej z wieków od XVI do początku XX wieku - sobiesciana – związane z postacią Jana III Sobieskiego, jego czasami i rocznicami bitwy pod Wiedniem, - prace tarnogórskich plastyków i fotografów, - pamiątki po tarnogórskich cechach. 3. Dział Etnografii Zawiera 1440 eksponatów: dokumentację fonograficzną i fotograficzną, opracowania wywiadów z informatorami, archiwalne zapisy źródłowe oraz protokoły z penetracyjnych badań terenowych. Przeważająca ich część pochodzi z końca XIX i początku XX wieku. Najważniejsze kolekcje: - twórczość artystów nieprofesjonalnych z terenów Tarnowskich Gór i powiatu tarnogórskiego, - przedmioty związane z obrzędowością (m.in. szopki, jajka wielkanocne „kroszonki", klekotki), - meble i sprzęty domowe z XIX w., - górnośląskie stroje ludowe, - narzędzia rolnicze. Wystawy stałe: Wiwat Jan III Sobieski Z dziejów Tarnowskich Gór Sala renesansowa z galerią malarstwa zachodnioeuropejskiego W ramach swojej działalności muzeum organizuje cykliczne wydarzenia: 1. Noc muzeów - coroczna impreza organizowana w godzinach wieczornych i nocnych. Programy kolejnych edycji oprócz zwiedzania obejmują m.in. gry miejskie, koncerty oraz pokazy filmowe. Organizowana jest w połowie maja. 2. Koncerty pod renesansowym stropem - z wyjątkiem lipca i sierpnia, organizowane w każdym miesiącu, w wybraną niedzielę. 3. Wieczory pod renesansowym stropem - spotkania z osobami związanymi z miastem, zasłużonymi w dziedzinie sztuki, kultury i nauki, podczas których prezentowany jest ich dorobek.





Opracowano na podstawie wikipedi.