Zamek został zbudowany na planie kwadratu, cztery skrzydła otaczały wewnętrzny dziedziniec. Wysoka, ponad 50-metrowa wieża posiadała wejście na poziomie drugiej kondygnacji. Piwnice zamku pełniły role pomieszczeń gospodarczych. W przyziemiu umieszczone były pomieszczenia o reprezentacyjnej funkcji: kaplica, kapitularz, refektarz i inne. Na drugiej kondygnacji mieściły się spichlerz i magazyny. Obok wieży znajdowała się brama, do której dojeżdżało się przez most zwodzony. W skład całego zespołu wchodziło jeszcze ufortyfikowane przedzamcze, na którym znajdowały się stajnia, browar, młyn, kuźnie, spichlerze i mieszkania dla załogi zamku. Całość otoczona była systemem fos.

Zamek powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Nie są znane dokładne daty, ale wiadomo że ukończony był już w 1337 roku, ponieważ w tym czasie utworzono w Brodnicy komturię krzyżacką. W 1415 roku zamek został przystosowany do walk z użyciem broni palnej. Po bitwie pod Grunwaldem zamek i miasto poddały się wojskom polskim, jednak w 1411 roku wróciły pod władzę krzyżaków. Komturze sprawowali tu władzę do 1454 roku, czyli do czasu zajęcia miasta przez oddziały Związku Pruskiego. Ziemie i zamek wróciły pod polskie panowanie po Pokoju Toruńskim w 1466 roku. Najlepszy okres dla miasta miał miejsce podczas pobytu na zamku Anny Wazówny, siostry Zygmunta III Wazy, która mieszkała w Brodnicy w latach 1605-1625. Podczas jej życia nastąpił szybki rozwój Brodnicy i okolicznych regionów. Po jej śmierci w 1625 roku nastąpił okres konfliktów zbrojnych niszczących gospodarkę.

Po I Rozbiorze Polski, w 1785 roku Prusacy nakazali rozbiórkę zamku i murów obronnych miasta. Dewastacja została wstrzymana w 1842 roku przez króla Fryderyka Wilhelma IV. Z zamku pozostała wieża oraz fundamenty i piwnice odkopane w 1940 roku. Prace konserwatorskie zostały rozpoczęte w 1953 roku i są kontynuowane.

Wieża stanowi doskonały punkt widokowy, z którego podziwiać można panoramę miasta i okolicznych regionów. W piwnicach organizowane są wystawy stałe i czasowe.






. Zdjęcia: Kazimierz Mendlik / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)