Zamek, będący siedzibą Muzeum został zbudowany w miejscu dawnego grodu na wysokim wzgórzu oblanym wodami Wisły. Drewniany zamek został w XII wieku otoczony drewniano-ziemnym wałem, fosą i podwalem. W Zamku mieszkali m.in. Kazimierz Sprawiedliwy, Bolesław Wstydliwy i Leszek Czarny.
W XIX wieku z fundacji Króla Kazimierza Wielkiego na miejscu drewnianego grodu wzniesiono murowaną, gotycką budowlę z wieżą obronną i murem zamkowym.
W XVI wieku z inicjatywy króla Zygmunta I Starego przebudowano zamek w renesansową rezydencję.
W latach 1965-1986 przeprowadzono gruntowne prace remontowo-konserwatorskie. Rozebrano budynek administracji i okalający dziedziniec „rogal”. W 1986 roku zamek przeznaczono na siedzibę Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.

Działy Muzeum:
1. Dział Archeologiczny - gromadzi ślady człowieka na ziemiach sandomierskich w zamierzchłych czasach, począwszy od epoki kamienia. Wśród tysięcy eksponatów, przeważają materiały kultur neolitycznych i wczesnobrązowych.
2. Dział Etnograficzny - gromadzi przedmioty kultury materialnej, społecznej i duchowej mieszkańców Ziemi Sandomierskiej. Znajdują się tu eksponaty związane z budownictwem, rolnictwem, rybołówstwem, hodowlą, dawnych rzemiosłach, zwyczajach, wierzeniach, obrzędach dorocznych i rodzinnych.
3. Dział Sztuki - gromadzący prace z zakresu malarstwa, rzeźby, rysunku, grafiki i rzemiosła artystycznego.
4. Dział Historyczny - dział koncentrujący się na gromadzeniu archiwaliów dokumentujących historię Sandomierza i ziemi sandomierskiej oraz muzealiów z zakresu: militariów, medalierstwa, sfragistyki, falerystyki, kartografii, sztandarów i fotografii.
5. Dział Literatury - gromadzi i zabezpiecza archiwalia po artystach, pisarzach i działaczach kulturalnych związanych z Sandomierzem i ziemią sandomierską. Kolekcję uzupełniają przedmioty o charakterze artystycznym (zdjęcia, obrazy, meble, przedmioty osobiste).
6. Biblioteka - znajduje się tu ponad 5300 woluminów, 1700 katalogów, 332 tytuły czasopism. Księgozbiór fachowy, służący do opracowywania zbiorów, pracy badawczej i ekspozytorskiej. Biblioteka posiada kolekcję białych kruków, z których najcenniejsze są XVIII-wieczne starodruki pochodzące z działającej od 1716 roku drukarni sandomierskiego Kolegium Jezuickiego.


Wystawy stałe:
1. „Sandomierskie dziedzictwo” - wystawa prezentująca zabytki związane z historią miasta. Wystawa znajduje się w baszcie północnej, na parterze Zamku.
2. Dawna wieś sandomierska - mieści się na parterze Zamku i prezentuje aspekty kultury ludowej, duchowej i materialnej dawnych mieszkańców ziemi sandomierskiej.
3. Ciemne ścieżki - wystawa poświęcona Jarosławowi Iwaszkiewiczowi, znajduje się na parterze Zamku. Poświęcona jednemu z mistrzów literatury polskiej XX wieku.
4. Ziemia Sandomierska w pradziejach i wczesnym średniowieczu - wystawa znajdująca się w piwnicach Zamku. Zabiera zwiedzających w podróż w zamierzchłe czasy. Ukazuje bogatą przeszłość regionu sandomierskiego.
5. Krzemień pasiasty w biżuterii i małych formach złotniczych - kolekcja dzieł zainspirowanych miejscowym krzemieniem. Wystawa stanowi rozległy przegląd form, stylów autorskich i tendencji zdobniczych panujących we współczesnej sztuce złotniczej na przestrzeni pierwszej dekady XXI wieku.
6. Lapidarium
7. Dzieje zamku sandomierskiego - historia zamku od średniowiecza do czasów współczesnych.
8. Dawna kuchnia królewska - zbiory artystyczne. Rzemiosło - malarstwo (XVII - XX w.). Barokowa kuchnia (zwana Kuchnią Królewską), została urządzona w trakcie przebudowy zamku za czasów króla Jana III Sobieskiego, w latach 1680 - 1688.




Opracowano na podstawie wikipedii.
Zdjęcia: Podronowany [CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0)]