Początki ogrodu sięgają 1912 roku, kiedy na wyspie rozpoczęto tworzenie parku, w którym odgrodzono część terenu z przeznaczeniem na prywatny, idylliczny obszar dla pawi, bażantów i innych zwierząt, których obecność i widok miał służyć uciesze spacerujących mieszkańców Opola. Teren w latach 30. XX wieku miał zostać zakupiony przez miasto. Był to wówczas 1,5-hektarowy zwierzyniec, drugi tego typu na Śląsku (po Zoo w Bytomiu). Główną atrakcją ówczesnego zwierzyńca były ekspozycje ptaków dużych rodzimych jak np. czapla siwa, bocian biały jak i egzotycznych np. papugi, flamingi czy pelikany. Dla ptaków ciepłolubnych zbudowano ptaszarnię, reszta ptaków zajmowała wolierę i ogrodzone stawy. Przed wojną, poza wspomnianymi ptakami eksponowane były także (niezbyt liczne) gatunki innych zwierząt egzotycznych, np. lwy podarowane przez Hermanna Göringa, pumy, antylopy, małpy i krajowe jelenie i dziki. Na terenie Zoo utworzono także wykwitną restaurację. Pod koniec lat 30. ogród odwiedzało około 50 tysięcy turystów.

W trakcie wojny ogród został zniszczony. Ponowne otwarcie nastąpiło w lipcu 1953 roku. W 1980 roku ogród powiększono o nowe tereny (zwiększony do 19 ha). Powódź tysiąclecia w 1997 roku w dużym stopniu zniszczyła ogród. Od 1998 roku rozpoczęto powolną odbudowę. Większość budynków na terenie Zoo wzniesiono w XXI wieku, co czyni je jednym z najnowocześniejszych w kraju.

Ogród może pochwalić się wieloma sukcesami hodowlanymi m.in. jako pierwszy w Polsce rozmnożył niedźwiedzie himalajskie i kangury rdzawoszyje. Dziś regularnie rozmnaża liczne gatunki chronione jak np. żyrafa ugandyjska, adaks pustynny, oryks szablorogi, wikunia andyjska, sitatunga sawannowa, tapir amerykański, serwal sawannowy, hipopotamek karłowaty, jaguar amerykański, pampasowiec grzywiasty, wari rudy, kangur, kangoroszczur myszaty, siamang wielki, lemur katta, gibbon białoręki, sajmiri wiewiórcza i pazurkowce - tamaryna czerwonobrzucha, tamaryna cesarska, tamaryna białoczuba, tamaryna czerwononoga.

Ogród wpisano do Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych, skupiającego także 10 innych największych ogrodów, spełniających normy i wymogi EAZA – w Toruniu, Płocku, Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Gdańsku, Wrocławiu, Krakowie, Zamościu i Chorzowie.

fot. Dawid Galus, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons