W murach miejskich miasta oprócz baszt i furt znajdowały się jedynie dwie bramy. Jedną z nich jest Brama Krakowska, niewątpliwie symbol Lublina. Powstała około połowy XIV wieku wraz z otaczającymi Lublin murami obronnymi po groźnym najeździe Tatarów na Lublin w 1341 roku. Obie bramy (Krakowska i Grodzka) znajdowały się na starym szlaku handlowym z Krakowa na Litwę i Ruś. Początkowo bramę tworzyła część dolna, a zakończona była krenelażem ze spiczastym wysokim dachem. Do miasta prowadził zwodzony most ponad głęboką fosą oraz brona (żelazna krata w bramie).

W XV wieku brama została podwyższona Wiadome jest, że w XVI wieku Brama posiadała ganki dla trębaczy i muzyków, którzy "dla przyjemności mieszkańców wygrywali piękne pieśni na swych instrumentach" i zegar miejski. W XVII wieku Brama Krakowska zaczynała tracić na swojej istotności - jej (oraz całego kompleksu murów miejskich) zły stan techniczny spowodował, że w 1656 roku Lublin nawet nie bronił się przed najazdem Kozaków. W następnych latach pełniła funkcje głównie mieszkalne - dla trębacza, wrotnego i dyrektora miejskiego zegara.

Zegar na wieży Bramy Krakowskiej liczy już ponad 400 lat, a pierwszy chronometr pojawił się w tym miejscu w połowie XVI wieku. Dokumenty z XVII wieku informują, że miał ogromną tarczę zegarową od strony miasta.
Obecne zegary posiadają tarcze godzinowe z XIX wieku, a mechanizmy wewnątrz są z XX wieku.

W Bramie Krakowskiej mieści się Muzeum Historii Miasta Lublina.

Brama Krakowska została wpisana do rejestru zabytków w 1957 roku.