Jezioro połączone jest poprzez Kanał Ślesiński z Wartą. Przepływa przez nie rzeka Noteć. Nazwa jeziora związana jest plemieniem Goplan oraz z legendami o Popielu i Goplanie.
Powierzchnia jeziora wynosi około 2150 ha. (9. największe jezioro w Polsce). Lustro wody znajduje się na wysokości 77 m.n.p.m., średnia głębokość wynosi około 4 metrów a maksymalna dochodzi do 17 metrów.

Linia brzegowa jeziora niska, urozmaicona, z licznymi zatokami i półwyspami. Na jeziorze liczne wyspy. Nad Gopłem znajduje się rezerwat ornitologiczny. Jezioro zamieszkuje sum europejski – największa słodkowodna ryba Europy.

Gopło wraz z przylegającym obszarem tworzy obszar Nadgopla (Ostoi Nadgoplańskiej). Szeroka strefa szuwarów i łąk – zwłaszcza kalcyfilnych – oraz resztki wilgotnych lasów łęgowych są najcenniejszym elementem szaty roślinnej północnego Nadgopla. W części południowej rzeźba terenu jest o wiele bardziej urozmaicona. Jest tam więcej lasów, porastających wydmowe obszary jeziora. Ostoja obejmuje obszar, na którym zachowało się wiele zabytków z czasów istnienia organizacji plemiennej Goplan oraz z okresu sztuki romańskiej.