W Rydlówce odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopską córką Jadwigą Mikołajczykówną. Stanisław Wyspiański upamiętnił to wydarzenie w swoim dramacie "Wesele".

Od 1969 roku w Rydlówce znajduje się Muzeum, nad którym pieczę obecnie sprawuje Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.

Dworek został wzniesiony przez malarza Włodzimierza Tetmajera, który w 1890 roku osiedlił się w podkrakowskich Bronowicach. Jego żoną była Anna Mikołajczykówna. Dworek został wzniesiony na gruncie należącym do jej ojca. Pierwotnie był to dwór drewniany, kryty strzechą.

Częstym gościem Tetmajerów był Lucjan Rydel. Powodem częstych odwiedzin było narastające uczucie do najmłodszej siostry gospodyni, Jadwigi. W listopadzie 1900 roku odbył się ich ślub w kościele Mariackim. Jednym ze świadków uroczystości był przyjaciel rodziny Rydlów Stanisław Wyspiański. Tetmajerowie użyczyli swojego domu, na zorganizowanie w nim wesela. Dwa lata później, Tetmajerowie przenieśli się do znajdującego się nieopodal domu tzw. Tetmajerówki a w 1908 roku sprzedali stary dworek Rydlowi. W 1912 roku nowy właściciel przebudował dwór, dobudowując świetlicę i zastępując strzechę dachówką.

Z okazji zbliżającej się setnej rocznicy urodzin Stanisława Wyspiańskiego, w 1969 roku dom wyremontowano. Urządzono tutaj Regionalne Muzeum Młodej Polski „Rydlówka”, niemniej dworek dalej pozostał w rękach rodziny Rydlów.

Na mocy porozumienia z rodziną Rydlów w 2015 roku Rydlówkę przejęło Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Dworek stał się tym samym jednym z oddziałów Muzeum.


Drugiego dnia wesela Rydla z Jadwigą odbywały się tradycyjne poprawiny. Wśród gości był także Stanisław Wyspiański. Nie brał on udziału w zabawie, stał oparty o framugę (zwiedzający muzeum mogą stanąć dokładnie w tym samym miejscu) patrząc na bawiące się pary. Za jego plecami, w pokoju Tetmajera siedzieli starsi rozprawiając o polityce. Wyspiański wsłuchiwał się w te rozmowy, patrzył na litografię obrazu Matejki Wernyhora i rozmyślał, jakby to było gdyby do izby nagle wszedł ów wróż z tragedii Słowackiego i wezwał do walki o niepodległość. W ten sposób powstała koncepcja dramatu. Miejscem akcji utworu, Wyspiański uczynił pokój Tetmajera. Wir roztańczonych par, muzyka i obrzędowość, nadały mu charakter modernistyczny.

Każdego roku, 21 listopada, w rocznicę wesela i zarazem rocznicę otwarcia Muzeum, ma miejsce impreza pod nazwą „Osadzenie chochoła”. Chochoł osadzany jest na klombie przed muzeum, na wprost okna do pokoju Tetmajera.


Muzealna ekspozycja zajmuje pięć pomieszczeń na parterze. Wejście na wystawę znajduje się z boku dworku, gdzie mieści się kasa i szatnia. Zwiedzanie rozpoczyna się od świetlicy, dawnej pracowni i biblioteka Rydla. Następnie przechodzi się do izby tanecznej, dalej do izby weselnej (zrekonstruowanej wedle opisu Wyspiańskiego z "Wesela"), a z niej prowadzą drzwi do alkierza. Stamtąd przez sień wraca się do izby weselnej i świetlicy.

Świetlica
- pracownia i biblioteka Lucjana Rydla. Obecnie jest miejscem ekspozycji obrazów malarzy Młodej Polski związanych z Bronowicami.
Izba Taneczna
- obejrzeć tu można eksponaty i pamiątki związane z rodziną Rydlów. Należą do nich: pastelowy portret Rydla z „Primaverą” Botticellego autorstwa Stanisława Wyspiańskiego i portrety Jadwigi Rydlowej. Znajdują się tu także portrety rodzinne Lucjana Rydlana oraz należący do niego kantorek i bogato niegdyś wyposażona biblioteczka.
- Izba Scena
Stanowiąca wierne odzwierciedlenie dekoracji z premiery teatralnej "Wesela". Pod tekstem sztuki, Wyspiański zamieścił dokładny opis nawiązujący do autentycznego umeblowania pokoju Tetmajera.
Alkierz
- Zgromadzone zostały tu pamiątki związane z gośćmi weselnymi, którym Wyspiański niejednokrotnie nie zmieniał nazwisk w swym dramacie.

W 1968 roku Rydlówka została wpisana do rejestru zabytków.







Opracowano na podstawie wikipedii.
Zdjęcie: mik Krakow / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0)