Był to dom własny znanego kieleckiego architekta Stanisława Szpakowskiego.

Budynek został wzniesiony w latach 1904-1906. Jednocześnie wzniesiono budynek gospodarczy między frontowym podwórzem a ogrodem. Szpakowscy mieszkali tu do 1913 roku. Następnie nieruchomość trafiła w ręce Juliana Kośmińskiego, byłego dziedzica Książa Małego. Przed II Wojną Światową przeszła na własność Gajdzińskich. W 1968 roku wywłaszczona na rzecz skarbu Państwa. W willi mieściły się mieszkania lokatorskie i kaplica prawosławna. W 1979 roku właścicielem obiektu został Polski Związek Motorowy.


Zespół willi znajduje się na południowym obrzeżu Śródmieścia Kielc. Na podwórzu zachowała się stara pompa dwukołowa nad studnią oraz ozdobny, żeliwny zdrój wmurowany w boczną elewację willi. Zespół cechuje secesyjna stylistyka, nawiązująca częściowo do secesji wiedeńskiej z czytelnymi wpływami historyzmu. Willa wyróżnia się rozczłonkowaną bryłą. Wzniesiono ją na nieregularnym planie zbliżonym do litery L z wysuniętym narożnikiem południowo-wschodnim i kilkoma mniejszymi ryzalitami, loggiami i wieżyczką widokową od ogrodu.

Elewacje są dwubarwne przez połączenie czerwonej cegły (z której zbudowano budynek) i jasnego tynku. W plastycznie wyróżnionym ryzalicie południowym fasady zastosowano charakterystyczne dla secesji okna: triforialne w parterze i biforialne na piętrze, zwieńczone odcinkową opaską i zdobione najpopularniejszym secesyjnym motywem - koła z trzema liniami u dołu. Dostawioną obok wysoką loggię koronuje attyka. Ogrodowa elewacja posiada bardziej historyzujący wystrój: ścięte ścianki ryzalitu opinają lizeny, zadaszony ganek podparty jest czterema toskańskimi kolumnami. We wnętrzach zachował się sztukatorski detal sufitów, kilka kaflowych pieców ze zwieńczeniami oraz żeliwna balustrada schodów. Zabytek dostępny jest jednak dla zwiedzających jedynie z zewnątrz.





Zdjęcia pompy: Wojciech Domagała, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons
Zdjęcie willi: Asirekas, CC BY-SA 3.0 PL , via Wikimedia Commons