Grodzisko znajduje się na cyplu morenowym Zbocza Fordońskiego, oddzielającego Wysoczyznę Świecką od Kotliny Toruńskiej. Szczyt grodziska, stanowi płaska wysoczyzna ze stromymi zboczami. Prace wykopaliskowe na terenie grodziska przeprowadzono w 1938 r., 1947–1948, 1961–1962 i w 1993 r. Na podstawie badań stwierdzono nawarstwianie się wczesnośredniowiecznego osadnictwa na starszym osiedlu z czasów kultury łużyckiej. Wiek umocnień obronnych Zamczyska nie został ostatecznie uzgodniony. W trakcie prac odkryto m.in. piętnaście jam gospodarczych, a w nich fragment szpili z brązu, ceramikę, dwa przęśliki gliniane i toporek kamienny. Znaleziono także kilka tysięcy fragmentów ceramiki, z czego ok. 13% zakwalifikowano do okresu wczesnośredniowiecznego, a większość do jeszcze starszego okresu halsztackiego. Osiedle obronne z okresu Słowian w Zamczysku otoczone było wałem drewniano-ziemnym, wzmocnionym przedwalem glinianym oraz dookolną suchą fosą. Wał zbudowany był z segmentów. Nie bez znaczenia dla utrzymania stabilności całego wału, posadowionego prawie na całej długości przy ostrej i wysokiej krawędzi wysoczyznowej, było zbudowanie go w wykopie fundamentowym wzgórza. Dookolną suchą fosę wykonano poprzez tarasowane wcięcie w naturalny stok wzgórza o 20–30-stopniowym nachyleniu. Dzięki temu ściana fosy o wysokości ok. 5 m miała od zewnątrz nachylenie mocno utrudniające dostęp do obwałowań osiedla. Odkryty podczas prac archeologicznych zabytkowy materiał pozwala datować gród w szerokich ramach czasowych: od końca VI wieku do połowy X wieku. Ludność żyła tu ok. 400–450 lat w okresie dwóch, a może więcej faz osadniczych. Badania sugerują, że gród w Zamczysku stanowił ważny punkt strategiczny w szeroko zakreślonym rejonie międzyrzecza Brdy i Wisły. Zniszczenie i opuszczenie grodu nastąpiło prawdopodobnie w okresie walk monarchii wczesnopiastowskiej Mieszka I lub jego poprzednika.






Opracowano na podstawie wikipedi